Przedsiębiorstwa dysponują na rynku największą swobodą w prowadzeniu polityki zakupowej. Stać je na wydatki w prawie każdej skali. A ta ograniczona jest tylko poziomem udokumentowanych potrzeb. Obecnie towary i usługi informatyczne upowszechniły się. Bardzo staniały i jednocześnie stały się dobrem masowym. W takiej sytuacji świadomość praw rządzących tymi wydatkami okazuje się wiedzą nieodzowną do właściwego planowania.

Przegląd DiS poddaje analizie aż 400 kontraktów informatycznych, zawartych w Polsce w sektorze przedsiębiorstw w latach 2009-2010. Duża liczba dobrze znanych i opisywanych kontraktów sektora przedsiębiorstw staje się swoistym wzorcem (benchmarkiem) funkcjonowania zakupów na tym rynku. Ujednolicona wiedza o nich prowadzi na pewno do lepszej standaryzacji wydatków typowych i powtarzalnych, a takich jest obecnie w informatyce coraz więcej.

Suma wartości 200 największych kontraktów informatycznych w zdefiniowanym wyżej sektorze przedsiębiorstw wyniosła w 2009 r. 628,4 mln zł. Po pominięciu trzech umów nietypowych wartość pozostałych 197 kontraktów roku 2010, zbliżonych charakterem do 200 zrealizowanych rok wcześniej, wyniosła 722,4 mln zł. Oznaczało to nominalny wzrost roczny na poziomie 14,8%.

Badane kontrakty w większości były inwestycjami: w obydwu badanych latach co najmniej 74,5% wartości umów miało charakter kapitałowy (CAPEX). Komplementarne wydatki operacyjne zawartych kontraktów stanowiły 25,5% ich całkowitej wartości w 2009 r., zaś w 2010 roku 22,9%. Wartość wydatków operacyjnych była w badanej grupie kontraktów prawie niezmienna i utrzymywała się na poziomie nieco ponad 160 mln zł, przy wzroście rok do roku równym 3,3%. Wartości CAPEX badanych kontraktów rosły znacznie bardziej dynamicznie. Świadczyć to może o rosnących skłonnościach do inwestowania w systemy IT w sektorze przedsiębiorstw.

Co zamawiano

Proporcje między wartościami kontraktów w poszczególnych obszarach specjalizacji układały się mniej więcej tak samo, jak proporcje pomiędzy ich liczbą. Badane duże kontrakty IT na rynku przedsiębiorstw w latach 2009-2010 dotyczyły w pierwszej kolejności infrastruktury: sprzętowej, oprogramowania oraz mieszanej, czyli łącznych zamówień na sprzęt i oprogramowanie, bez wyraźnej przewagi żadnego z tych czynników. Poza wydatkami na infrastrukturę, dość dużą grupę umów zawarto na wdrożenia i utrzymanie aplikacji branżowych, wspomagających zarządzanie specyficznymi procesami biznesowymi. Dopiero na kolejnym miejscu znalazły się kontrakty dotyczące realizacji wdrożeń systemów ERP lub uboższych od nich funkcjonalnie tzw. zintegrowanych systemów zarządzania (ZSZ).

Wzrost wartości wdrożeń systemów wspomagających zarządzanie ERP/ZSZ/CRM w latach 2009/2010 był szczególnie duży. Wartość kontraktów na infrastrukturę sprzętową nieco spadła, natomiast na infrastrukturę oprogramowania wzrosła aż o 70%. Infrastruktura mieszana utrzymywała się w obu latach na podobnym poziomie wydatków około 100 mln zł. Aplikacje branżowe wdrażano chętniej w 2009 r. Okazuje się zatem, że przestoje w gospodarce sprzyjają wdrażaniu aplikacji branżowych w przedsiębiorstwach, ponieważ pozwalają zrewidować styl zarządzania i zrestrukturyzować jego formy.

W roku 2010 szybko wzrastała natomiast wartość kontraktów na outsourcing procesów biznesowych – BPO. Proces ten wykazuje dużą elastyczność kontraktów typu outsourcingowego, które w okresie dekoniunktury na rynku pozwalają przedsiębiorstwom dopasować rodzaj i charakter kupowanych usług do poziomu ich rzeczywistych potrzeb.