Rosnące koszty zatrudnienia hamują rozwój firm

Według najnowszych danych Konfederacji Lewiatan, aż 67% polskich przedsiębiorstw wskazuje koszty zatrudnienia jako największe wyzwanie w 2023 roku. Polski Instytut Ekonomiczny w swoim “Miesięcznym Indeksie Koniunktury” potwierdza tę tendencję - w listopadzie już 70% firm uznało wysokie koszty pracownicze za główną barierę rozwoju.

Szczególnie niepokojąca jest dynamika wzrostu wynagrodzeń - w październiku 2023 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 10,2% rok do roku, osiągając poziom 8316,57 zł.

Ulga B+R jako remedium na rosnące koszty

Dane Eurostatu pokazują, że w 2023 roku godzinowe koszty pracy w Polsce wzrosły o 12,4% rok do roku, podczas gdy średnia unijna wyniosła zaledwie 5,4%. Choć przeciętny koszt godziny pracy w Polsce (14,5 euro) pozostaje poniżej średniej UE (31,8 euro), to w regionie Europy Środkowej stajemy się jednym z droższych rynków, wyprzedzając już Bułgarię, Rumunię, a nawet zbliżając się do poziomu Grecji czy Portugalii.

*Polska jest jednym z krajów, gdzie w ciągu ostatnich kilku lat koszty wynagrodzeń rosły relatywnie najmocniej. Mamy trzecią najwyższą dynamikę wzrostu wśród krajów OECD. To pokazuje, że koszty wynagrodzeń stanowią wyzwanie, które w perspektywie kilku najbliższych lat stanie się jeszcze poważniejsze* - wyjaśnia Piotr Frankowski, dyrektor zarządzający Ayming Polska.

Niewykorzystany potencjał wsparcia

Badania Ayming pokazują, że choć 89% polskich firm zna ulgę B+R, to korzysta z niej tylko 23% uprawnionych podmiotów. W 2022 roku zaledwie 2360 podatników sięgnęło po ten instrument, uzyskując 1,3 mld złotych oszczędności. To wzrost o 12% w stosunku do roku poprzedniego, ale wciąż daleko od pełnego potencjału tego rozwiązania.

Szczególnie istotne jest to, że aż 94% firm reinwestuje środki uzyskane z ulgi w kolejne projekty badawczo-rozwojowe. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorstwa korzystające z tego mechanizmu nie tylko redukują bieżące koszty, ale też systematycznie zwiększają swoją konkurencyjność i innowacyjność.

• 27 000 firm mogłoby korzystać z ulgi B+R, dziesięciokrotnie więcej niż obecnie
• 4 miliardy złotych rocznie mogłyby wrócić do przedsiębiorstw w formie ulg
• 200% kosztów osobowych można odliczyć od podstawy opodatkowania
• 87% podmiotów pozytywnie ocenia skalę uzyskanego wsparcia
• 75% firm wskazuje na trudności z dokumentacją jako główną barierę

Jak wykorzystać ulgę B+R?

Eksperci wskazują kluczowe obszary wymagające uwagi przy ubieganiu się o ulgę:

• Analiza procesów rozwojowych w firmie
• Weryfikacja projektów pod kątem innowacyjności
• Ocena kosztów kwalifikowanych
• Dokumentacja prowadzonych prac

Kluczowe jest zrozumienie, że ulga B+R nie jest zarezerwowana wyłącznie dla przełomowych innowacji. Wszelkie działania rozwojowe na poziomie przedsiębiorstwa, takie jak optymalizacja procesów produkcyjnych czy redukcja zużycia energii, mogą kwalifikować się do wsparcia.

Przyszłość przyniesie prawdopodobnie istotne zmiany w systemie wsparcia. Już teraz postuluje się rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych ze stawką 200%, zniesienie ograniczeń dotyczących współpracy wyłącznie z jednostkami naukowymi oraz umożliwienie korzystania z ulgi firmom w przejściowo trudnej sytuacji finansowej.

Foto: Freepik