Ofiary “Oszusta z Tindera” przejęły inicjatywę, postanowiły działać i go zdemaskować. O tym opowiada film i nic więcej na ten temat nie zdradzimy. Niestety, podobnych historii są tysiące. Nie wszystkie są zgłaszane, ale ich skala zauważalnie rośnie. Z danych amerykańskiej Federalnej Komisji Handlu upublicznionych 10 lutego 2022 r. wynika, że romantyczni oszuści wyłudzili w zeszłym roku od 56 tysięcy ofiar (+70% r/r) 547 milionów $ (+80% r/r). W ciągu 5 lat liczba ofiar wzrosła pięciokrotnie, a wartość szkód finansowych siedmiokrotnie.

Przed falą oszustw matrymonialnych ostrzegają nie tylko instytucje amerykańskie, ale także Europol i policja w wielu krajach Europy. Raport UK finance, organizacji zrzeszającej banki w Wielkiej Brytanii, podsumowujący pierwszą połowę 2021 r. wskazuje na 26% wzrost r/r liczby i 62% wzrost wartości r/r strat finansowych z tytułu oszustw matrymonialnych. Problem nasilił się w trakcie pandemii, gdy wiele kontaktów społecznych przeniosło się online. Platformy randkowe stały się idealnym polem aktywności dla cwanych uwodzicieli. 

W przestępstwie matrymonialnym oszust stara się przekonać ofiarę do swoich romantycznych uczuć, zbudować więź emocjonalną i skłonić do przekazania mu pieniędzy. Znajomość, która zaczyna się na platformie randkowej często trwa wyłącznie w świecie wirtualnym. Lockdown i ograniczenia w podróżach stały się pretekstem, żeby unikać spotkań w realu, które dla oszustów są zbędnym kosztem czasu i ryzykiem. Co trzecia ofiara zgłaszająca oszustwo matrymonialne w USA przyznaje, że zaczęło się od wiadomości na Facebooku lub Instagramie.

W przypadku oszustw matrymonialnych, prośbom o wsparcie finansowe towarzyszy silny ładunek emocjonalny. Oszuści przekonują, że potrzebują pieniędzy na nagłą operację, opiekę medyczną, bilet lotniczy, który umożliwi przylot i upragnione spotkanie, na spłatę długu, który musi być natychmiast uregulowany. Nasilającym się trendem jest przekonywanie ofiar do wspólnej inwestycji, która pozwoli zabezpieczyć finansowo wspólne przyszłe życie - mówi Richard Bromley, Fraud Risk Manager w Revolut. - Ofiarą targają często silne emocje i poczucie zobowiązania wobec osoby, którą dopiero co poznała. Relacje te są z reguły utrzymywane w sekrecie, a ofiary potrafią wpadać w złość kiedy są pytane o nowo poznanego partnera. Oszuści z kolei często utrzymują, że pracują za granicą, na misji wojskowej, jako lekarze lub inżynierowie na platformie wiertniczej. 

Zdaniem eksperta, jest kilka symptomów, które wskazują na to, że osoba mogła stać się ofiarą przestępstwa oszustwa matrymonialnego (tzw. Romance Scam). Oto na co warto zwrócić uwagę, by nie paść ofiarą matrymonialnego oszusta:

1. Nagłe i silne uczucie. Matrymonialni oszuści szybko wyznają silne uczucie względem swojej ofiary.
2. Miłość bez granic. Odwlekają ustalenie daty spotkania z uwagi na swoją pracę, zdrowie, pobyt za granicą. 
3. Tajemniczość. Profile randkowe i społecznościowe nie zdradzają wielu prywatnych szczegółów z życia oszusta.
4. Słodcy jak miód. Nadają ofierze słodkie przezwisko, co chroni ich przed pomyłką gdy rozmawiają na czacie z wieloma ofiarami jednocześnie.
5. Zły romans. Dzielą się informacjami o wielu problemach życiowych, które mogą być rozwiązane wyłącznie za pomocą pieniędzy. Po to, aby w rezultacie poprosić o pomoc finansową.
6. Porozmawiajmy w innym miejscu. Oszuści proponują przeniesienie kontaktów poza platformę randkową, preferują wiadomości tekstowe, maile i WhatsApp. 
7. Nie bądź słupem. Pamiętajmy, jeśli nieznajoma osoba prosi o przechowanie lub przesłanie jej pieniędzy i zgodzimy się na to, możemy zostać skazani za udział w praniu pieniędzy.
8. Nie wstydź się. Jeśli masz podejrzenia co do obiektu swojego zauroczenia i czujesz, że coś jest nie tak, porozmawiaj o tym z kimś bliskim z grona przyjaciół lub rodziny. Jeśli coś wygląda na zbyt piękne, by było prawdziwe, czasem prawdziwe nie jest.
9. Nie daj się wykorzystać. Jeśli to prawdziwe uczucie, nie powinno być zależne od pieniędzy. Jeśli nowa znajomość szybko ewoluuje w stronę tematu wsparcia finansowego, zachowaj serce i finanse dla kogoś kto jest tego bardziej wart.
10. Ostrzeż innych. Jeżeli wszystko wskazuje na to, że padło się ofiarą oszusta matrymonialnego, należy zgłosić sprawę policji.

Zdrowy rozsądek i dystans do nowych znajomości, szczególnie tych o podłożu emocjonalnym to podstawa w obecnych czasach. Media społecznościowe i zdalna komunikacja stwarzają niemal idealne warunki aby udawać kogoś innego. Przestępcy skwapliwie korzystają z tych narzędzi, skutecznie budując swoje fałszywe wizerunki i wykorzystując je w relacjach z ofiarami.

Niebagatelną rolę w zapobieganiu wspomnianych przestępstw mogą odgrywać także firmy korzystające z dobrodziejstw jakie daje im internet - od serwisów społecznościowych począwszy na instytucjach finansowych kończąc. Eksperci z Revoluta wskazują, że odpowiedzialne fintechy powinny stale inwestować w rozwój technologii uczenia maszynowego, aby trafnie identyfikować transakcje i zachowania finansowe, które mogą być oznaką nadużyć i oszustw.  

Identyfikacji powinna również towarzyszyć błyskawiczna informacja, np. w postaci szeregu alertów towarzyszących wykonywaniu transakcji, których celem winno być przerwanie efektu socjotechnicznego, któremu poddana jest ofiara oszusta. Ważnym aspektem jest ponadto uświadamianie i edukowanie klientów, aby ostrzec i uczulić ich na symptomy, które mogą zdradzać działanie oszusta. Niezbędna jest także możliwość natychmiastowego kontaktu z daną firma, w celu zasięgnięcia porady czy poufnego zgłoszenia problemów.

Czytaj także: Walentynkowa moda - pomysł na romantyczny prezent, który połączy wasze serducha

Przypisy:

1.) FTC: www.ftc.gov/news-events/blogs/data-spotlight/2022/02/reports-romance-scams-hit-record-highs-2021
2.) Europol (str. 6): www.europol.europa.eu/cms/sites/default/files/documents/pl_0.pdf
3.) UK finance (str. 28): www.ukfinance.org.uk/system/files/Half-year-fraud-update-2021-FINAL.pdf
4.) FTC: www.ftc.gov/system/files/attachments/blog_posts/Reports%20of%20romance%20scams%20hit%20record%20highs%20in%202021/romance_spotlight_final_february_2022.pdf