Wczoraj Komisja Europejska przedstawiła propozycje dotyczące inteligentnych granic UE. W skład tych propozycji wchodzi zmieniony wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie utworzenia systemu wjazdu/wyjazdu w celu przyspieszenia procedur odprawy granicznej (dokument znajdziecie pod tym tekstem).

Szybsze odprawy, więcej zbieranych danych

Komisja wierzy, że nowe technologie pozwolą na szybkie kontrolowanie podróżnych z jednoczesnym zbieraniem większej ilości informacji niż dotychczas. Proponowany system będzie rejestrował nazwę i rodzaj dokumentu podróży, dane biometryczne oraz datę i miejsce wjazdu i wyjazdu. Ma to ułatwić przekraczanie granic przez osoby podróżujące legalnie, jednocześnie ułatwiając wykrywanie osób nielegalnie przedłużających pobyt oraz identyfikację osób przebywających w strefie Schengen bez dokumentów.

System będzie rejestrował również odmowy wjazdu.

Dane biometryczne

Przechowywane przez system dane biometryczne będą obejmować kombinację czterech odcisków palców i obrazu twarzy. Unijne przepisy na temat ochrony danych mają zapewnić odpowiednią ochronę tych danych oraz ścisły system praw dostępu. Funkcjonować będzie centralna baza danych połączonej z krajowymi punktami dostępu. KE chce zapewnienia interoperacyjności między systemem wjazdu/wyjazdu i wizowym systemem informacyjnym (VIS). Projekt rozporządzenia przewiduje, że organy ścigania państw członkowskich oraz Europol będą miały dostęp do systemu wjazdu/wyjazdu na ściśle określonych warunkach.

Nowy system ma zastąpić ręczne stemplowanie paszportów, które zdaniem KE jest czasochłonne i mało skuteczne przy wykrywaniu osób nielegalnie przedłużających pobyt. Obecny system nie zapobiega też problemom związanym z przypadkami utraty lub niszczenia dokumentów podróży.

- Musimy dziś zająć się istotnymi brakami w naszych systemach informacyjnych i podjąć konkretne działania, które sprawią, że nasze granice będą silniejsze, bardziej inteligentne i bardziej skuteczne w sytuacji, kiedy wciąż wzrasta liczba podróżnych przyjeżdżających do UE. - mówił Dimitris Avramopoulos, komisarz UE ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa.

Co jeszcze w pakiecie?

Pakiet w sprawie inteligentych granic obejmuje także zmieniony wniosek w sprawie rozporządzenia zmieniającego kodeks graniczny Schengen. Chodzi o to by uwzględnić zmiany techniczne wynikające z proponowanego systemu wjazdu/wyjazdu. Zmiany te oznaczają wprowadzenie systemów samoobsługowych i bramek elektronicznych dostępnych dla obywateli krajów trzecich, co umożliwi automatyczne przetwarzanie niektórych etapów procesu kontroli i tworzenie krajowych programów rejestrowania podróżnych przez państwa członkowskie, które chcą takie programy wdrożyć.

Ponadto wydano komunikat w sprawie "silniejszych i inteligentnych systemów informacyjnych dla ochrony granic i bezpieczeństwa", w którym opisano jak systemy informacyjne miałyby poprawić zarządzanie granicami zewnętrznymi i bezpieczeństwem wewnętrznym w UE. W komunikacie rozważono sposoby usprawnienia istniejących systemów podkreślając istotność interoperacyjności przy jednoczesnym przestrzeganiu gwarancji ochrony danych.

Prywatność?

Kiedy o tym wszystkim czytacie, może wam przyjść do głowy jedna rzecz. Będzie więcej kontroli, więcej zbierania danych. Przy takich inicjatywach nie da się uniknąć dyskusji o prywatności i poziomie inwigilacji. Komisja Europejska ma tego świadomość i od razu ogłosiła uruchomienie dyskusji na ten temat.

Już teraz wiadomo, że Komisja będzie pytać o zdanie krajowe organy ochrony danych. Do ożywionej dyskusji zapewne przyłączą się organizacje społeczne. Trzeba mieć na uwadze, że jednocześnie toczą się dyskusję o innych rozwiązaniach takich jak PNR, czyli baza informacji o pasażerach linii lotniczych. Wyzwaniem będą nie tylko odpowiednie gwarancje poszanowania praw. Trzeba będzie zapewnić taką współpracę między różnymi systemami, która przyniesie realną poprawę bezpieczeństwa, a nie tylko wrażenie poprawy bezpieczeństwa. 

Poniżej dla zainteresowanych projekt wniosku dotyczący rozporządzenia w sprawie utworzeniu systemu wjazdu/wyjazdu. 

Regulation Proposal Entryexit System Borders Package En by Dziennik Internautów