Całą rozprawę nagrywają dwie kamery. Jedna rejestruje rzut ogólny na salę. Zgodnie z ustawą i rozporządzeniami powinno być widać obie strony, osobę przy mównicy oraz publiczność. Druga kamera rejestruje osobę przy mównicy (zazwyczaj świadek lub biegły) w zbliżeniu. Powinny być widoczne dłonie (gestykulacje, mowa cała). Sędziego "z twarzy" nie rejestruje się wcale. Nawet przy ogłaszaniu wyroków.

[nagrania próbne, Wrocław]

Elementy pisemnego protokołu są zawsze na początku. Wtedy sprawdzana jest lista obecności. Potem, w trakcie rozprawy, wpisywane są do niego m.in. również ewentualne postanowienia sądu.

Gotowe protokoły dostępne są potem w systemie informatycznym sądu (pokazowy prototyp zbudowano z wykorzystaniem VOD w oparciu o technologię Silverlight). Wygląda to trochę jak film na YouTube. Z tym, że są tzw. adnotacje - znaczniki czasowe, które stanowią spis treści do nagrania. Są to aktywne linki z adnotacją w rodzaju "staje świadek X". Kliknięcie na dany odnośnik ustawia odtwarzanie w odpowiednim miejscu.

[zarządzanie nagraniami, prezentacja w Krakowie]

Adnotacji dokonuje protokolantka. Sędzia może mieć jednak niezależnie własne, które będą mu pomocne przy pisaniu uzasadnienia. Podobnie dla stron i pełnomocników rozważa się udostępnienie odpowiedniego programu do tworzenia własnych, prywatnych adnotacji. Potem będzie można wgrać własne adnotacje i zsynchronizować z elektronicznym protokołem. W ten sposób każdy może mieć prywatne znaczniki czasowe, stanowiące przewodnik po zapisie audiowizualnym lub po zapisie audio (przypomnijmy: do domu można dostać co najwyżej płytę z zapisem audio - chodzi ponoć o ochronę danych osobowych).

O uchwaleniu ustawy nowelizującej kodeks postępowania cywilnego (kpc) i wprowadzającej protokół w formie zapisu dźwięku lub dźwięku i obrazu (zwany popularnie elektronicznym protokołem lub e-protokołem), pisałem już wcześniej. Pisałem też o wątpliwościach na temat transkrypcji takich protokołów do formy pisemnej i poprawkach zaproponowanych w związku z nimi przez Senat. Ostatecznie wszystkie poprawki senatu zostały odrzucone. Z ostatecznie przyjętym (pierwotnym) tekstem ustawy można zapoznać się tutaj.

Więcej materiałów (również wideo) na temat protokołu elektronicznego można znaleźć również w dziale publikacji poświęconych informatyzacji sądownictwa na łamach serwisu prawa nowych technologii NoweMEDIA.org.pl.

Rafał Cisek, radca prawny, współpracownik Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej (CBKE), twórca serwisu prawa nowych technologii NoweMEDIA.org.pl, ekspert w zakresie prawnych aspektów komunikacji elektronicznej.