Pożyczki pieniężne bardzo często są udzielane w gronie znajomych, jak również, a w zasadzie najczęściej, wśród członków rodziny. Warto zatem wiedzieć, od jakiej kwoty należy ją zgłosić do organu podatkowego. Trzeba ponadto pamiętać, że obowiązek uregulowania zobowiązania podatkowego ciąży na biorącym pożyczkę.

Przez umowę pożyczki pieniężnej pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, którą  biorący zobowiązuje się zwrócić.  

I grupa zwolniona do 9 637 zł 

Przede wszystkim należy pamiętać, że pożyczkę w ujęciu podatkowym należy rozpatrywać nie tylko na płaszczyźnie kwoty, ale także związków interpersonalnych występujących pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą. Wynika to bezpośrednio z faktu, iż w zależności od tego, jakie pokrewieństwo łączy strony umowy, ustawodawca przewidział możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych, jakim obciążona jest ta czynność. Pożyczka pieniężna zawarta pomiędzy osobami należącymi do I  grupy podatkowej podlega zasadniczo zwolnieniu od podatku pod warunkiem, iż jej wartość nie przekracza kwoty 9 637 zł.  W takiej sytuacji, czynność  ta nie wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego.  

Dla przypomnienia, do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Pożyczki powyżej 9637 zł należy zgłosić do US w terminie 14 dni na druku PCC-3

Inaczej jest w przypadku, gdy umowa pożyczki pieniężnej, która została zawarta pomiędzy członkami najbliższej rodziny (należą do niej małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha), przekracza kwotę 9 637 zł. W takiej sytuacji, by skorzystać ze zwolnienia, biorący pożyczkę zobowiązany jest w terminie 14 dni od zawarcia umowy, zgłosić to we właściwym urzędzie skarbowym. W tym celu konieczne jest wypełnienie formularza PCC- 3. 

Ponadto musi on przedstawić dowód uzyskania środków, czy to w formie pieniędzy przekazanych na rachunek bankowy lub też rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową czy też za pośrednictwem przekazu pocztowego.

Niedopełnienie warunków zwolnienia

Łączne spełnienie powyższych warunków jest niezwykle istotne, ponieważ tylko wtedy biorący pożyczkę może skorzystać z omawianego zwolnienia podatkowego. Przekroczenie ustawowego terminu 14 dni oznacza dla podatnika konieczność opodatkowania pozyskanych środków stawką 2%.

Ponadto, gdy przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej  w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub też postępowania kontrolnego biorący pożyczkę powoła się na fakt zawarcia takiej umowy, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pieniężnym, stawka podatku wynosi 20%.  

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Iwona Cackowska, księgowa Tax Care

Czytaj także: Wyższe koszty możesz wykazać w rocznym PIT