Ministerstwo Rozwoju przedstawiło projekt Ustawy o centralnej bazie rachunków. 

Zasadniczym celem ustawy jest ułatwienie lokalizowania majątku pochodzącego z przestępstwa. Przy okazji komornicy i sądy będą mogli łatwiej lokalizować majątek dłużników. Nie jest to całkiem łatwe w kraju, w którym działają 674 podmioty wykonujące czynności bankowe, w tym 37 banków komercyjnych, 560 spółdzielczych, a do tego SKOK-i, firmy inwestycyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe itd. 

CBR umożliwi "proaktywną analizę"

W lipcu 2016 roku weszło w życie prawo przewidujące funkcjonowanie centralnej informacji o rachunkach (CIR). Umożliwia ona służbom przekazywanie zapytań wyłącznie do banków i SKOK-ów. Niestety od lipca do sierpnia wysłano do CIR tylko 8 zapytań. Zdaniem ministerstwa ta mała liczba zapytań wynika z faktu, że CIR jest zarządzana przez podmiot prawa prywatnego. Mogło to rodzić obawy służb co do poufności ich działań. 

Ponadto organy wymiaru sprawiedliwości mogły uzyskiwać informację płacąc abonament roczny za użytkowanie jednego z modułów komercyjnego systemu OGNIVO. Generowało to koszty w wysokości 830 tys. rocznie dla urzędów skarbowych i izb celnych. 

Właśnie dlatego ministerstwo rozwoju proponuje stworzenie Centralnej Bazy Rachunków (CBR). Będzie ona niezależna od podmiotów prywatnych, będzie zawierać informacje o rachunkach różnych kategorii i prowadzonych przez różne podmioty, a państwo będzie miało bezpłatny dostęp do tej bazy.

Ponadto, jak napisano w uzasadnieniu projektu...

CBR umożliwi prowadzenie analizy proaktywnej, polegającej na analizowaniu danych hurtowych dotyczących rachunków w celu typowania tych, które mogą być wykorzystywane do działalności przestępczej,

Baza obejmie waluty wirtualne

Zajrzyjmy do samej ustawy (kopię projektu znajdziecie pod tym tekstem). Pieczę nad tą bazą będzie miał minister ds. finansów.

Dane do bazy będą przekazywać "podmioty zobowiązane". W rozumieniu ustawy takim podmiotem będzie to nie tylko bank czy SKOK, ale także dostawca usług płatniczych, fundusz emerytalny, fundusze inwestycyjne oraz podmioty oferujące usługi w zakresie walut wirtualnych. Ustawa wprowadza nawet definicję "waluty wirtualnej", którą znajdziecie na stronie 3 i 4 projektu.

waluta wirtualna – oznacza zbywalne prawo majątkowe, którego przedmiotem jest cyfrowa reprezentacja wartości, posiadająca swój ekwiwalent w środku płatniczym traktowana jako środek wymiany i jednostka rozrachunkowa, nieposiadające statusu legalnego środka płatniczego i niebędące pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, które może być przekazywane, przechowywane lub sprzedawane za środki płatnicze drogą elektroniczną

Ministerstwo rozwoju uznało, że umieszczenie walut wirtualnych w ustawie było istotne, skoro coraz więcej osób przechowuje swoje dobra w ten sposób. Tym samym widzimy, że państwo wyciąga rękę do kontroli nad walutami wirtualnymi i stara się je zdefiniować. 

Przekazywanie danych

Dane przekazywane do CBR będą zawierać m.in. numer rachunku, dane wszystkich posiadaczy, datę otwarcia, kod waluty, rodzaj rachunku. Pod pojęciem "dane posiadaczy" należy rozumieć m.in. imię, nazwisko, PESEL, adresy, numery telefonów, e-mail oraz informację o zajmowaniu eksponowanego stanowiska politycznego.

Informacje o otwartych rachunkach mają być przekazane do CBR w ciągu 24 godzin od ich otwarcia lub zamknięcia. Niezrealizowanie tego obowiązku może oznaczać karę w wysokości do 1,5 mln zł. 

Dostęp do CBR

Informacje o rachunkach będą udostępniane sądom, służbom, komornikom, GIIF i KNF. Ponadto uprawnione organy będą mogły przekazywać informacje pomiędzy sobą. Udostępnianie informacji o rachunku będzie następować w czasie rzeczywistym i w postaci elektronicznej. Podmioty uprawnione do dostępu będą nadawać swoim pracownikom indywidualne identyfikatory dostępu. 

Komornicy będą płacić za dostęp do CBR 1 zł za każde udostępnienie w przypadkach innych niż te, kiedy jest to niezbędne do prowadzenia postępowania zabezpieczającego i egzekucyjnego świadczeń publicznoprawnych.

Dane dotyczące treści zapytań do bazy mogą być udostępniane prokuratorom i sądom. Te dane będą przechowywane w CBR przez 10 lat. 

Wdrażanie ustawy

Przepisy ustawy mają wejść w życie w dwóch etapach. 26 miesięcy po ogłoszeniu ustawy wejdą w życie przepisy dotyczące przekazywania informacji o rachunkach przez instytucje zobowiązane. Po kolejnych 12 miesiącach wejdą w życie przepisy dotyczące udostępniania informacji o rachunkach podmiotom uprawnionym.

Projekt

Dokument264390 CBR by Dziennik Internautów on Scribd