Patronem merytorycznym artykułu jest Kooperatywa Twórcza DronFILMS.com.pl, na której stronach możecie obejrzeć ciekawe filmy oraz zdjęcia z drona i nie tylko. Dostawcą sprzętu i sponsorem jest ogólnopolska sieć sklepów Modele-Centrum.pl i Xdrony.pl.

Ostatnio pisałem o tym, że się pogorszyło dla droniarzy z licencjami przez nowe unijne przepisy tzw. Sera C. Tym razem dla odmiany się polepszy. Dziś wchodzi nowe prawo, które jest korzystne zwłaszcza dla operatorów dronów z tzw. licencjami. Wreszcie wyraźniej wydzielono amatorskie korzystanie z bezzałogowych statków powietrznych od „komercyjnego”, choć wciąż wiele pytań rozwieje dopiero praktyka. Ułatwiono też sprawę korzystającym z latających zabawek do 0,6 kg.

O nowych regulacjach unijnych tzw. sera C pisałem bardzo niedawno. Prawo to weszło bezpośrednio w życie jako rozporządzenie unijne, którego nie trzeba było implementować naszymi własnymi regulacjami. Po prostu prawo to, o którym zdecydowali decydenci z UE, działa u nas bezpośrednio jako źródło prawa.

No a teraz, z dniem dzisiejszym (tj. 7 września 2016 r.), wchodzi wreszcie w życie długo wyczekiwane przez wielu droniarzy Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 8 sierpnia 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy - Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków.

Efekt jest taki, że wciąż obowiązuje, tylko znowelizowane przez rozporządzenie zmieniające, ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy - Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków, które zostało jednak poważnie zmodyfikowane przez rozporządzenie zmieniające z dnia 8 sierpnia 2016 r. (tekst jednolity wkrótce dodam).

Najważniejsze zmiany, to m.in. to, że przestają „droniarzy” obowiązywać tzw. strefy R w miastach powyżej 25 tys. mieszkańców przewidziane przez wydane na podstawie ‪art. 119 ust. 4 pkt 1 ustawy‬ Prawo lotnicze, ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 11 czerwca 2010 r. w sprawie zakazów lub ograniczeń lotów na czas dłuższy niż 3 miesiące, w którym jest zawarte ograniczenie naszych lotów nad miastami powyżej 25 tys. mieszkańców. 

Ułatwiono również latanie w pobliżu dużych kontrolowanych lotnisk (tzw. strefa CTR) lotniska. Pisałem o tych kwestiach również w poprzednim artykule i swoją drogą ciekaw jestem, jak się mają nowe polskie przepisy do tych unijnych (tzw. SERA C). No bo w zakresie tzw. lotów komercyjnych to przepisy unijne jakby trochę kolidowały z nowymi polskimi przepisami.

No ale skupiając się na rozporządzeniu nowelizującym stare rozporządzenie, to ułatwienie w strefach lotnisk kontrolowanych polega na tym, że całej procedury opisywanej przeze mnie również ostatnio (wniosek do Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej - PAŻP), dzwonienia na wieżę kontrolną i zgłaszania lotów nie trzeba będzie przeprowadzać, choćbyśmy byli w strefie CTR (jak np. większość Wrocławia), o ile od granic lotniska jest co najmniej 6 km, a nasze loty nie będą wyższe niż 100 m AGL (od poziomu gruntu).

Równocześnie wprowadzono wyraźne rozróżnienie w zasadach wykonywania lotów przeznaczonych - oddzielnie dla lotów rekreacyjnych i sportowych (Załącznik 1 Rozporządzenia zmieniającego, który obecnie będzie obowiązywał jako załącznik 6a w starym, znowelizowanym rozporządzeniu), oddzielnie dla lotów innych niż rekreacyjne lub sportowe (a zatem dla lotów określanych powszechnie jako „komercyjne” - choć brak legalnej definicji takich lotów).

Oczywiście loty „komercyjne” mogą wykonywać wyłącznie osoby legitymujące się tzw. licencją, a formalnie rzecz ujmując, świadectwem kwalifikacji operatora bezzałogowych statków powietrznych. Obecnie tylko takie osoby mogą latać blisko ludzi, zwierząt i zabudowań.

Zgodnie z obecnym załącznikiem 6a do ROZPORZĄDZENIA MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy - Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków (figuruje jako Załącznik Nr 1):

4.1. Modelami latającymi wykonuje się jedynie operacje w zasięgu widoczności wzrokowej VLOS z zachowaniem następujących warunków: 1) operator lub obserwator utrzymuje kontakt wzrokowy nieuzbrojonym okiem z modelem latającym w celu określenia jego położenia względem operatora i w przestrzeni powietrznej oraz zapewnienia bezpiecznej odległości od innych statków powietrznych, przeszkód, osób, zwierząt lub mienia;

2) zapewniając w każdej fazie lotu bezpieczną odległość poziomą od osób, mienia lub innych użytkowników przestrzeni powietrznej na wypadek awarii lub utraty kontroli nad modelem latającym;

3) zachowując odległość poziomą nie mniejszą niż 100 m od granic zabudowy miejscowości, miast, osiedli lub od zgromadzeń osób na wolnym powietrzu;

4) zachowując odległość poziomą nie mniejszą niż 30 m od osób, pojazdów, obiektów budowlanych niebędących w dyspozycji lub pod kontrolą operatora;

Powyższe oznacza, że pomimo likwidacji dla droniarzy stref R w miastach (i biurokratycznych procedur z nimi związanych) w praktyce w miastach będą mogły latać wyłącznie osoby z „licencjami” (świadectwo kwalifikacji). Żeby z kolei dla tych z licencjami nie było za łatwo, wprowadzono wymóg opracowania instrukcji operacyjnej. Zgodnie więc z zapisami Załącznika 2 Rozporządzenia zmieniającego (a więc zgodnie z treścią Załącznika 6a rozporządzenia znowelizowanego):

5.3. Instrukcja operacyjna:
1) jest opracowywana przez podmiot świadczący usługi lotnicze;
2) określa bezpieczny sposób świadczenia usług lotniczych i zawiera w szczególności:
a) dane podmiotu świadczącego usługi lotnicze,
b) wykaz wykorzystywanych bezzałogowych statków powietrznych,
c) dane personelu ze wskazaniem posiadanych przez personel uprawnień,
d) proces analizy ryzyka wykonywanych operacji lotniczych w odniesieniu do wykorzystywanych bezzałogowych statków powietrznych,
e) listę czynności kontrolnych dokonywanych przed startem i po lądowaniu,
f) procedury i zasady wykonywania operacji lotniczych,
g) procedury awaryjne;
3) na żądanie Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego jest przedstawiana przez podmiot świadczący usługi lotnicze do wglądu;
4) jest uzupełniana i zmieniana w sposób niezbędny do utrzymania jej stałej aktualności;
5) uwzględnia zalecenia profilaktyczne Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, wydawane na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 15 lit. c ustawy.

Każdy, kto ma świadectwo kwalifikacji, a zatem lata profesjonalnie, bez problemu powinien wiedzieć, jak taką instrukcję napisać (a amatorzy nie potrzebują), więc zabawna jest już sytuacja obserwowana na rynku przez moich kolegów profesjonalnych droniarzy, polegająca na tym, że już dostają spam od podejrzanych firm oferujących napisanie takiej instrukcji np. za „jedyne” 1200 zł netto. Być może opublikujemy nawet jako przykład instrukcję sporządzoną na potrzeby naszej twórczej kooperatywy zajmującej się tworzeniem filmów z powietrza i nie tylko (DronFILMS.com.pl).

Natomiast w tym wszystkim przewidziano też szereg ułatwień dla osób korzystających z małych dronów, o wadze do 600 gram. Dzięki nim droniarze nawet bez licencji jednak mogą latać w miastach, ale właśnie tylko tymi małymi dronami do 0,6 kg.

Co więcej, takimi małymi dronami (do 600 gram) można latać nawet bardzo blisko lotniska, bo już w odległości większej niż 1 km od granic lotniska będącego w CTR (przypomnijmy pozostali powyżej 6 km od lotniska w strefie CTR), o ile lata się do wysokości 30 m AGL (od ziemi) lub do wysokości najwyższej przeszkody terenowej jak drzewa czy obiekty budowlane w promieniu 100 m od operatora.

Uważam te regulacje za bardzo rozsądne. Zatem osoby mieszkające blisko lotnisk po prostu mogą latać małymi zabawkami, o ile przestrzegają tych zasad - co do wysokości. Podobnie w miastach - można sobie latać, o ile latamy czymś naprawdę małym. A wiadomo: jak małe, to mniejszą krzywdę zrobi w razie np. upadku.

Patronem merytorycznym artykułu jest Kooperatywa Twórcza DronFILMS.com.pl, na której stronach możecie obejrzeć ciekawe filmy oraz zdjęcia z drona i nie tylko. Dostawcą sprzętu i sponsorem jest ogólnopolska sieć sklepów Modele-Centrum.pl i Xdrony.pl.

Rafał Cisek, radca prawny, współpracownik Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej (CBKE), twórca serwisu prawa nowych technologii NoweMEDIA.org.pl, ekspert w zakresie prawnych aspektów komunikacji elektronicznej i prawa nowych technologii. Jego specjalizacje to m.in. prawo e-commerce, ochrona dóbr osobistych w internecie, prawo autorskie, prawo prasowe. Jest pełnomocnikiem procesowym i obrońcą w tego rodzaju sprawach (cały kraj). Sporządza też opinie prawne, audyty oraz doradza w bieżącej działalności wielu podmiotom gospodarczym, zwłaszcza w zakresie działalności w Internecie lub w związku z nowymi technologiami. Najnowsza pasja to pilotaż bezzałogowych statków powietrznych. W ramach projektu DronFILMS.com.pl tworzy profesjonalne produkcje filmowe.