Wielu przedsiębiorców nie ma świadomości, że mogą zwiększyć koszty działalności firmy, obliczane dla celów podatkowych, dokonując amortyzacji kupionego wcześniej sprzętu czy nawet mieszkania. Katalog takich pozycji może być bardzo szeroki i zależy od profilu działalności firmy. Może to być np. używany samochód, kupiony wcześniej komputer, drukarka, biurko czy nawet krzesło. Fotograf amator, który kupił dobry sprzęt, a później postanowił zarabiać na swojej pasji, może wprowadzić do środków trwałych otwieranej firmy wcześniej kupiony sprzęt. Pozwoli to na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych, które zalicza się w koszty prowadzonej działalności.

Środek trwały, to zarówno budynki, jak i maszyny, urządzenia, środki transportu, ale też inne przedmioty. Decyduje przewidywany okres używania i przeznaczenie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli zakupione rzeczy firma zamierza używać dłużej niż rok, to będzie to środek trwały.

Nie tylko mieszkasz?

Otworzyłeś firmę. Chcesz ograniczyć koszty, a profil działalności pozwala, by prowadzić biuro w domu. Nie zapominaj o amortyzacji. W tym celu wprowadź mieszkanie do ewidencji środków trwałych. Oczywiście kosztem może być tylko amortyzacja tej części, która jest wykorzystywana na potrzeby firmowe. W tym przypadku odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w takiej proporcji, w jakiej pozostaje powierzchnia użytkowa wykorzystywana na potrzeby działalności do ogólnej powierzchni użytkowej całego mieszkania.

Prowadzenie działalności gospodarczej we własnym mieszkaniu pozwala także na zaliczenie do kosztów części wydatków związanych z utrzymaniem takiego mieszkania. Jeżeli przedsiębiorca zajmuje tylko część mieszkania na cele firmowe, wydatki związane z utrzymaniem takiej nieruchomości rozlicza się proporcjonalnie do wydzielonej pod działalność gospodarczą części.

Dochód do opodatkowania można zmniejszyć, a tym samym uzyskać oszczędności, poprzez rozliczenie w kosztach opłaty za media (proporcjonalnie) czy podatek od nieruchomości. W przypadku zakupu mieszkania zarówno do celów mieszkaniowych, jak i prowadzenia działalności gospodarczej, istnieje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kosztów odsetek od kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup nieruchomości w proporcji, w jakiej mieszkanie wykorzystywane jest do prowadzenia działalności gospodarczej.

Może 10 lat?

Amortyzacji mieszkania dokonuje się przy zastosowaniu stawki 1,5%, a to oznacza, że do pełnego zamortyzowania potrzeba ponad 66 lat! Okres ten można jednak skrócić, stosując indywidualną stawkę. Można ją podwyższyć maksymalnie do 10%, a to już skraca czas amortyzacji do 10 lat. Nie zawsze jest to jednak możliwe. Takie rozwiązanie może zastosować tylko ten przedsiębiorca, który udowodni, że:

• przed nabyciem lokal był używany co najmniej przez 60 miesięcy (5 lat) lub
• poniósł nakłady na ulepszenie tego lokalu w wysokości co najmniej 30% wartości początkowej przed wprowadzeniem tego lokalu do ewidencji.

Oszczędności z używanego samochodu na emeryturę

Podatnik może także wprowadzić do ewidencji środków trwałych kilkuletni samochód, który wcześniej użytkowany był na cele prywatne. Dzięki temu będzie mógł zaliczać do kosztów nie tylko wydatki eksploatacyjne, bez wymogu prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, ale także odpisy amortyzacyjne. Co ważne, jeśli posiada dokument, z którego wynika cena nabycia, to ona posłuży do ustalenia wartości początkowej, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne. Wartość rynkowa zostanie przyjęta wtedy, gdy nie można ustalić ceny nabycia. Amortyzacji dokonuje się przy zastosowaniu stawki 20-proc.

Przyjmując, że wartość początkowa samochodu wyniosła 50 tys. zł, to roczne odpisy amortyzacyjne wyniosą 10 tys. zł, co zmniejsza podatek o 1900 zł w skali roku (przy opodatkowaniu w 19-proc. podatkiem liniowym).

W ten sam sposób wprowadzić można do ewidencji biurko, komputer czy inny sprzęt i również zaoszczędzić pieniądze na wysokości płaconych podatków.

Uwaga! Jest możliwość ustalenia indywidualnej stawki do samochodów używanych lub ulepszonych. Będą one uznane za używane środki trwałe, jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane przez okres minimum 6 miesięcy. Z kolei o ulepszeniu będzie można mówić, gdy wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej. Przy czym ulepszenia nie można utożsamiać z remontem (jest zwykłym przywróceniem stanu początkowego). Należy jednak uwzględnić, że minimalny okres amortyzacji dla środków transportu i samochodów osobowych wynosi 2,5 roku.

300 zł miesięcznie na emeryturę?

Ile można zaoszczędzić na podatku dzięki amortyzacji? Amortyzując mieszkanie, którego część jest wykorzystywana na potrzeby działalności, trzeba pamiętać o obliczeniu proporcji, w jakiej pozostaje powierzchnia użytkowa wykorzystywana na potrzeby działalności do ogólnej powierzchni użytkowej całego mieszkania.

Przyjmując po jej obliczeniu, że wartość początkowa, od której dokonuje się odpisów, wynosi 200 tys. zł, a przedsiębiorca na podatku liniowym korzysta z 1,5-proc. stawki amortyzacji, roczna amortyzacja wyniesie ponad 3000 zł. W ciągu roku obniży podatek dochodowy o ponad 570 zł. Jeśli jednak przedsiębiorca ma prawo do zastosowania 10-proc. stawki amortyzacji, przy tej samej wartości roczna kwota amortyzacji wyniosłaby 20 tys. zł, a podatek byłby niższy aż o 3800 zł w skali roku. Oznacza to, że z samej amortyzacji mieszkania przedsiębiorca zyskuje regularnie około 316 zł miesięcznie przez 10 lat. Do tego może jeszcze dojść amortyzacja samochodu czy innego wyposażenia. Tu co prawda kwoty będą niższe, ale również przyniosą oszczędności. Można więc założyć, że dzięki takim zabiegom przedsiębiorca może przeznaczyć kwotę 300 zł na regularne oszczędzanie na prywatną emeryturę. Nie obciąży to znacznie jego budżetu, a regularność odkładania zagwarantuje spokojną przyszłość w czasie, gdy zakończy swoją działalność zawodową.

Mądry wybór formy i zaliczki też pozwoli oszczędzić

Podatki trzeba płacić. Oszczędności można jednak szukać poprzez wybór optymalnej formy opodatkowania, czy nawet metody wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Są to jednak takie narzędzia, które należy dobrać indywidualnie do każdego przedsiębiorcy. Jest bowiem kilka czynników, które będą decydować, co dla kogo jest dopuszczalne, a w drugiej kolejności – co jest korzystne. Trzeba wziąć pod uwagę uzyskiwany przychód, a nawet sytuację rodzinną, która decyduje o tym, jakie ulgi są dostępne dla konkretnej osoby.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Zobacz także:

• PIT 2011: Jak wypełnić PIT - krok po kroku

• PIT 2011: Jak wysłać PIT przez internet - krok po kroku