Konkurencyjność polskich firm poddawana jest wielu analizom, zarówno na poziomie makro, jak i mikroekonomicznym. Prowadzone badania mają na celu udzielenie odpowiedzi na kilka istotnych kwestii: jak kształtuje się model rozwoju polskich firm na rynku rodzimym, jak radzą sobie na rynkach zagranicznych, czy wreszcie na jakie aspekty konkurencyjności stawiają najczęściej, aby wypracować przewagę.

Więcej polskich produktów

W skali makro są powody do optymizmu. Zwłaszcza w ciągu ostatniej dekady polscy przedsiębiorcy pokazali, że potrafią poradzić sobie w okresach globalnego spowolnienia ekonomicznego, nie rezygnując jednocześnie z aspiracji podboju zagranicznych rynków. Świadczy o tym wzrost wartości eksportu. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2008 r. wyniósł on 116 miliardów euro, podczas gdy w ubiegłym roku jego wartość osiągnęła niemal 179 miliardów euro. Jak podliczyła firma doradcza Grant Thornton, od początku transformacji ustrojowej wartość eksportu liczona w USD, względem stanu na 2014 r., wzrosła w Polsce 21-krotnie. Dwa lata temu, wg danych GUS, polskie towary sprzedawane były przez ponad 60 tys. podmiotów na 218 zagranicznych rynkach, również tak egzotycznych, jak Gwinea Równikowa, Wyspy Kokosowe czy Kiribati.

Zdaniem ekspertów z Grant Thornton, ważnym kierunkiem polskich eksporterów, który w najbliższych latach będzie zyskiwał na znaczeniu, będą państwa spoza Unii Europejskiej, m.in. Norwegia, Serbia, Czarnogóra czy Białoruś. Analitycy przewidują, że polski eksport na te rynki wzrośnie do 2020 r. o 42,4%. W efekcie udział tych krajów w strukturze polskiej sprzedaży zagranicznej zwiększy się z 12,2% do 14,5%.

Konkurencyjność

Jak wynika z badań Krajowej Izby Gospodarczej, polskie przedsiębiorstwa sektora MŚP budują konkurencyjność poprzez redukcję kosztów, zwiększenie innowacyjności produktów oraz podniesienie ich jakości. Ważnym kierunkiem są także inwestycje. Polskie firmy najczęściej przeznaczają dodatkowe środki na zakup nowych maszyn i urządzeń umożliwiających wdrożenie zaawansowanych technologicznie rozwiązań. W portfelu inwestycji są również wydatki na modernizację środków transportu, rozwój sieci sprzedaży oraz szkolenia pracowników. Barierą dla przedsiębiorców jest jednak często pozyskanie finansowania na realizację planów. Do najpopularniejszych produktów finansowych wybieranych przez firmy należą kredyty. Co jakiś czas pojawiają się wśród nich oferty, które z punktu widzenia przedsiębiorcy wyróżniają oferowane warunki. W ostatnim czasie można do nich zaliczyć Kredyt FAIR, oferowany przez Idea Bank. Najważniejszymi jego cechami są: oprocentowanie jedynie 4,99%, brak opłat za udzielenie kredytu, wnioskowanie online oraz szybka weryfikacja, dzięki której środki pojawią się na koncie jeszcze tego samego dnia.

Jak wynika z danych KIG, jedynie 22% firm sektora MŚP korzysta ze wsparcia unijnego, a stopień dofinansowania resortowego jest w naszym kraju nadal bardzo niski. Dlatego przedsiębiorstwa poszukujące źródeł finansowania skłaniają się właśnie ku ofercie podmiotów komercyjnych, które specjalizują się w produktach finansowych przeznaczonych dla przedsiębiorców. Właściciele firm wiedzą, że wybór źródła finansowania jest decyzją istotną z punktu widzenia strategii inwestycyjnej i gwarantuje utrzymanie odpowiedniej dynamiki rozwoju.

Inwestycje w innowacje

Inwestowanie w innowacje jest istotne w kontekście budowania przewagi nad konkurentami. Jak oceniła Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości na łamach opublikowanego w ubiegłym roku raportu pt. „Innowacyjna przedsiębiorczość w Polsce”, dane zebrane w ciągu ostatnich lat pokazują, że od kilku lat w Polsce formuje się elitarna grupa innowacyjnych firm, które stale zwiększają nakłady na działalność innowacyjną, w tym także na badawczo-rozwojową (B+R). Ponadto, podnoszone przez te firmy nakłady, w porównaniu do średniej europejskiej, kształtują się na wysokim poziomie. Jak oceniają autorzy badania, pozwala to przypuszczać, że takie firmy są nie tylko konkurencyjne na poziomie krajowym, ale także poza nim.

Jednocześnie na łamach powyższego panelu badawczego PARP opisała, w jakim stopniu w innowacje inwestują mikro przedsiębiorcy. Aż 60% respondentów zadeklarowało prowadzenie działalności innowacyjnej w ostatnich trzech latach. Analitycy z PARP dopytali respondentów o skojarzenia z terminem „innowacyjna firma”. Okazało się, że najczęściej mikro przedsiębiorcy wskazywali na nowoczesność, przyszłość, podążanie z duchem czasu (23% odpowiedzi), nowe technologie (22,5%), rozwój i doskonalenie przedsiębiorstwa (17%), a także nowe produkty i rozwiązania (10%).

Konkurencyjność polskich firm sektora MŚP to nie tylko wypracowana pozycja na rynku oraz potencjał. Potrzebna jest również strategia, w oparciu o którą przedsiębiorstwo będzie rywalizować na rynku krajowym oraz zagranicznym. Innym ważnym aspektem budowania strategii rozwoju jest pozyskanie finansowania na skuteczną jej realizację.