Sprawa dotyczy konferencji prasowej, podczas której Pan Tomasz Szafrański, prokurator Prokuratury Krajowej oraz Pan Zbigniew Ziobro, Prokurator Generalny - Minister Sprawiedliwości, omawiali sprawy jednej z Prokuratur Rejonowych. W trakcie konferencji Prokurator Prokuratury Krajowej oraz Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny ujawnili dane osobowe osoby posiadającej w postępowaniu karnym status osoby pokrzywdzonej oraz informacje dotyczące stanu faktycznego sprawy zawarte w wyroku sądu rejonowego. Wśród ujawnionych danych, poza informacjami takimi jak imię i nazwisko, znalazły się informacje stanowiące szczególne kategorie danych. Pomimo, że doszło w ten sposób do naruszenia ochrony danych osobowych, administrator nie dokonał zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych do Prezesa UODO, ani nie zawiadomił tej osoby fizycznej o naruszeniu.

Prezes UODO po tym jak dowiedział się o powyższym naruszeniu ochrony danych, wystąpił do administratora o złożenie stosownych wyjaśnień. Prokuratura w udzielonej odpowiedzi wskazała, że zdarzenie, opisane w piśmie Prezesa UODO nie było przedmiotem analizy administratora, gdyż w jej ocenie, nie było do tego podstaw. Prokuratura tłumaczyła, że dane osobowe, których dotyczy zawiadomienie o wszczęciu postępowania, stanowiły część orzeczenia sądu i zostały przytoczone dla zilustrowania zasadniczej rozbieżności pomiędzy przypisanymi osobom skazanym przestępstwami a ustaleniami sądu. A poza tym dane tej osoby zostały już ujawnione w toku postępowania sądowego.

Następnie Prezes UODO - Mirosław Wróblewski podjął stosowne działania, aby ustalić czy prokurator Tomasz Szafrański działał z upoważnienia, o którym mowa w art. 12 § 2 ustawy o prokuraturze. Z uzyskanej odpowiedzi wynikało, że stosowne informacje posiadają również prokurator Dariusz Barski i były prokurator generalny Zbigniew Ziobro. Ustalono też, że Biuro Prezydialne Prokuratury Krajowej w chwili obecnej nie może uzyskać informacji od żadnej z wyżej wymienionych osób.

Prokuratura Krajowa w korespondencji z Prezesem UODO prezentowała stanowisko, że ujawnienie danych nie było naruszeniem ochrony danych osobowych, bowiem informacje te były przez Prokuraturę Krajową przetwarzane w związku z realizacją ustawowych zadań prokuratury, a to pozostaje poza kompetencjami Prezesa UODO.

Innego zdania jest Mirosław Wróblewski, Prezes UODO, który stwierdził, że doszło do naruszenia ochrony danych osobowych.

Prokuratura Krajowa – przypomniał Prezes UODO w wydanej 2 września 2024 r. decyzji – jako podmiot publiczny zobowiązana jest do działania na podstawie prawa i w jego granicach, stosownie do art. 7 Konstytucji RP. Ujawnienie danych osoby, w szczególności osoby pokrzywdzonej w tak szerokim zakresie powinno mieć podstawę prawną. RODO stanowi zaś jasno (w art. 6 ust. 1), że przetwarzanie danych jest zgodne z prawem wyłącznie w określonych przypadkach, dotyczy to zwłaszcza szczególnych kategorii danych, które znajdują się pod szczególną ochroną, zgodnie z art. 9 RODO.

Podkreślenia wymaga, że Prokuratura Krajowa jako organ ścigania, mający egzekwować przestrzeganie prawa, powinna w sposób niebudzący wątpliwości chronić informacje na temat osoby fizycznej, której przyznano status osoby pokrzywdzonej w danej sprawie. W niniejszej sprawie osoba fizyczna uzyskała zaś w postępowaniu karnym status osoby pokrzywdzonej w rozumieniu art. 49 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, tj. stwierdzone zostało bezpośrednio naruszenie lub zagrożenie przez przestępstwo jej dobra prawnego.

Prokuratura Krajowa może, ujawniać informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego lub działalności prokuratury, o ile wymaga tego ważny interes publiczny. Tu jednak chodzi o informacje z postępowania zakończonego, w sprawie w której zapadł już prawomocny wyrok sądu. Nie można więc było powołać się na przepisy Prawa o prokuraturze. Ujawniane informacje nie mogą też naruszać praw lub wolności osób. Prokuratura Krajowa jako podmiot stojący na straży praworządności powinna zachowywać szczególną staranność w swoich działaniach.

Istotną częścią decyzji Prezesa UODO jest też wskazanie Prokuraturze Krajowej, jak powinna – w zgodzie z przepisami RODO – powiadomić osobę, której dane zostały objęte naruszeniem o tym, co się stało, jakie może mieć to skutki. W informacji tej musi być podany także kontakt do inspektora ochrony danych prokuratury, który może udzielić w tej sprawie więcej informacji tej osobie.

Źródło: UODO.Foto: Pixabay