Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią przyszłość polskiej gospodarki. Ponad 2/3 zatrudnionych w Polsce pracowników pracuje bowiem w MŚP. O ile jednak dostęp do kapitału dla dużych przedsiębiorstw jest stosunkowo prosty – zarówno na rynku kredytowym, jak i giełdowym, o tyle w przypadku MŚP występuje poważna luka kapitałowa.

Młode przedsiębiorstwa często mają problemy z pozyskaniem kapitału na rynku głównym ponieważ nie spełniają surowych wymogów GPW. Podobnie instytucje kredytowe, które niechętnie pożyczają kapitał na rozwój spółkom MŚP ze względu na krótką historię i zwiększone ryzyko zaangażowania w tego typu podmioty. Sytuację jeszcze bardziej utrudnił kryzys na rynku finansowym. Spotęgował on problemy z pozyskaniem kapitału wskutek zaostrzonych kryteriów kredytowych oraz niechęci inwestorów do lokowania kapitału w podmioty znajdujące się w początkowych fazach działalności.

Mimo podwyższonego ryzyka inwestycyjnego spółek z sektorów MŚP są one jednak jednymi z najbardziej dynamicznie rozwijających się podmiotów w gospodarce i w znaczącym stopniu wpływają zarówno na PKB, jak i na wspomniany już poziom bezrobocia w Polsce.

Należy przy tym podkreślić, że zapotrzebowanie spółek z sektora MŚP na kapitał jest ogromne, a luka kapitałowa szacowana jest na poziomie 500 mln EUR. Potrzeby spółek z zakresu MŚP nie ograniczają się jednak tylko do pozyskania kapitału bowiem małe i średnie firmy, szczególnie w początkowych fazach rozwoju, potrzebują przede wszystkim mądrego kapitału, czyli takiego, który z jednej strony zapewni środki finansowe na rozwój, z drugiej zaś wsparcie w rozwijaniu biznesu. Szczególnie istotne wydaje się przy tym wsparcie na szczeblu organizacyjno – marketingowym. Młode przedsiębiorstwa z doskonałym pomysłem na biznes często same nie potrafią „się sprzedać” i wypromować, a przy tym brakuje im środków na zatrudnienie specjalistów w tej dziedzinie.

Odpowiedzią na potrzeby przedsiębiorców stają się zatem fundusze venture capital, które dostarczają nie tylko kapitału na rozwój, ale również aktywnie wspierają spółki portfelowe wiedzą i doświadczeniem. Wsparcie rozwoju spółek portfelowych jest równie ważne jak wsparcie kapitałowe. Wartość przedsiębiorstwa buduje się bowiem na różnych płaszczyznach, zarówno związanych z innowacyjnym pomysłem, twardymi aspektami działalności, takimi jak skuteczne zarządzanie finansami, a także z aspektami miękkimi, do których zaliczamy marketing czy PR – mówi Bogusław Bartoń, Prezes funduszu OneRay Investment.

Niezwykle istotne jest również doświadczenie funduszy venture capital w danej branży. Wsparcie rozwoju młodych przedsiębiorstw przez spółki VC nie jest w pełni możliwe, jeśli fundusz nie ma doświadczenia w danej branży. Wysokie kwalifikacje funduszu w zakresie preferowanych segmentów inwestycyjnych gwarantuje doświadczenie i historia firmy. Wieloletnie doświadczenie przedsiębiorstwa zapewnia bowiem znaczącą przewagę funduszu w zakresie know-how dotyczącego projektów inwestycyjnych związanych z danym sektorem - mówi Bogusław Bartoń.

Gospodarki światowe, w tym Polska gospodarka, nie są jednak w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości kapitału na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Mimo wysokiej dynamiki rozwoju funduszy venture capital w 2007 roku, nadejście kryzysu ujawniło problem luki kapitałowej, która od tego momentu coraz silniej pogłębia się. Ciekawych ofert inwestycyjnych jest co prawda dużo, kapitału jednak „jak na lekarstwo”.

Tu uwypukla się rola Krajowego Funduszu Kapitałowego (KFK), którego zadaniem jest ułatwienie dostępu do kapitału dla MŚP za pośrednictwem funduszy venture capital. KFK ogłosił konkurs na udzielenie wsparcia funduszom kapitałowym podwyższonego ryzyka, które zainwestują w obiecujące przedsiębiorstwa i będą wspierać rozwój. A jest o co powalczyć, bowiem w tej edycji KFK zamierza udzielić wsparcia w wysokości co najmniej 300 mln PLN.

Autor: Nina Hamernik, IPO.pl