Rząd ma plan wdrożenia elektronicznego dowodu osobistego! Taka zapowiedź wywołałaby zapewne większe emocje gdyby nie złe doświadczenia z przeszłości. Kolejne rządy obiecują nam dowód elektroniczny od jakichś siedmiu czy ośmiu lat. Zdążyliśmy się już do tego przyzwyczaić i w pewien sposób się na to uodpornić. 

Już w roku 2010 Sejm przyjął ustawę, która miała otwierać drogę do wprowadzenia dowodów elektronicznych (od roku 2011). Ustawa została podpisana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego, ale brakowało szeregu aktów wykonawczych i ogólnie wątpiono w powodzenie. W kwietniu 2011 roku przesunięto wdrożenie e-dowodów na początek roku 2013. W roku 2012 MSW poinformowało, że trzeba unieważnić przetarg na dowody z chipem i zmienić ustawę o dowodach osobistych. Zaproponowano, aby zaczekać z wprowadzaniem e-dowodów do czasu opracowania jednolitej polityki w zakresie uwierzytelniania obywateli.

Dokument i e-podpis w jednym

Rząd PiS krótko po objęciu władzy ogłosił dwie rzeczy - zamiar wprowadzenia e-dowodu oraz zamiar utrzymania obowiązku meldunkowego. Pod koniec 2016 roku zrobiono krok ku realizacji tego drugiego celu. Zaproponowano Projekt nowelizacji Ustawy o ewidencji ludności, który uchylał przepisy o zniesieniu obowiązku meldunkowego. Jednocześnie zaproponowano pewne ułatwienia w postaci możliwości meldowania się drogą elektroniczną. 

Kwestią e-Dowodu zajęło się Ministerstwo Cyfryzacji. W czerwcu 2016 roku porozumienie w tej sprawie zawarły MSWiA, MZ i MC. Powstał dokument pt. „Koncepcja wdrożenia polskiego dowodu osobistego z warstwą elektroniczną”. Zaprezentowano go publicznie i przeprowadzono konsultacje (publiczne oraz międzyresortowe). Po analizie uwag zdecydowano się na przygotowanie drugiej wersji Koncepcji, której pełną treść zamieszczamy pod tym tekstem. 

W nowej Koncepcji czytamy, że e-Dowód:

• będzie w sposób jednoznaczny i niezaprzeczalny potwierdzał tożsamość obywatela,
• będzie służył do uwierzytelnienia w e-usługach administracji publicznej oraz do podpisywania dokumentów w cyfrowym świecie,
• będzie posiadał aplikację ICAO (dokument podróży z cechą biometryczną „zdjęcie twarzy”),
• będzie pozwalał potwierdzać obecność w placówkach służby zdrowia.

Przewidywana jest także możliwość użycia e-Dowodu w Urzędomatach (ZUS, US i innych). 

E-Dowód ma być komplementarny ze stworzonymi już systemami i będzie można z niego korzystać również na terminalach płatniczych POS (z nową dedykowaną aplikacją doinstalowaną do istniejących). Wykorzystana zostanie istniejąca aplikacja Źródło z rejestrem RDO, która po modyfikacjach będzie obsługiwała wnioski o wydanie dowodu i przechowywała informacje o dowodzie z warstwą elektroniczną. Nowo tworzony System Zarządzania Kartą będzie zintegrowany z RDO i aplikacją Źródło, tak aby urzędnik miał jeden spójny interfejs użytkownika.

E-Dowód będzie posiadał tylko interfejs bezstykowy. Warstwa elektroniczna będzie zawierać certyfikaty do uwierzytelnienia (wymagający PIN) i do potwierdzenia obecności (nie wymagający PIN).

KSM osobno

Jednocześnie, z racji ograniczonego zasięgu do jednej grupy zawodowej i chęci szybkiej dystrybucji tych kart, planowana jest osobna Karta Specjalisty Medycznego (KSM). E-Dowód i KSM będą realizowane jako niezależne projekty.

e-Dowody od 2019 roku

Projekt ma być realizowany od 1 kwietnia tego roku do 31 grudnia 2028 roku (wówczas ostatnie dowody zostaną zastąpione e-dowodami). Wymiana dokumentów będzie następowała "naturalnie". 

Tabela poniżej przedstawia "kamienie milowe" projektu wraz z przewidywanymi datami realizacji. Rozpoczęcie wydawania e-dowodów ma nastąpić w I kwartale 2019 roku. Wcześniej trzeba przygotować blankiety (rok 2018), zakupić odpowiednie maszyny i przygotować oprogramowanie.

Potrzebne będą także zmiany prawne m.in. Ustawy o dowodach osobistych, ale nie tylko. MC chce umocowania e-Dowodu jako środka identyfikacji elektronicznej o poziomie wysokim oraz wprowadzenia nowej formy podpisu elektronicznego do kontaktu z administracją publiczną. Dowód będzie więc alternatywą dla Profilu Zaufanego.

Utrzymana zostanie prawnie możliwość wykorzystania Podpisu kwalifikowanego, wystawianego przez Centra Certyfikacji (tak jak to jest obecnie).

Planowane jest wprowadzenie funkcjonalności potwierdzania odbioru świadczenia medycznego do dowodów osobistych z warstwą elektroniczną, a także wydanie KSM. To również będzie wymagać zmiany szeregu przepisów obowiązujących w systemie ochrony zdrowia.

Koszty

Koszty realizacji projektu w wariancie "naturalnej wymiany" wszystkich dowodów osobistych (z określonym terminem ważności), wynoszą 431 mln zł w perspektywie 12 lat. Te koszty obejmują zarówno inwestycje w infrastrukturę teleinformatyczną jak i koszty produkcji i personalizacji dowodów. 

Jeśli chodzi o inwestycje w infrastrukturę ICT to mowa o 22,5 mln zł netto czyli 27 mln zł brutto. Te wydatki rozłożą się na rok 2017 (1,1 mln brutto) oraz rok 2018 (ponad 26,6 mln zł brutto). Do tego dochodzi przewidywany roczny koszt utrzymania trwałości projektu (ponad 9,6 mln zł brutto). Szczegóły w tabeli poniżej (UWAGA: tabela obejmuje tylko inwestycje w infrastrukturę). 

Zakładany jest jeden wzór dowodu dla wszystkich obywateli, w tym małoletnich, a więc osoby małoletnie także będą mogły otrzymywać e-Dowód. Do czasu osiągnięcia pełnoletności nie będą one mogły używać e-Dowodu do podpisu i uwierzytelnienia, ale będą mogły potwierdzać obecność w placówkach zdrowia oraz pozwalać na odczytanie danych z warstwy elektronicznej. 

Niezależnie od wdrażania e-Dowodu Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad mDokumentami, czyli możliwością potwierdzania tożsamości za pomocą telefonu komórkowego. Jest już projekt przepisów, które mają regulować tę kwestię. 

Oby się udało

E-Dowód jest kontynuacją projektu pl.ID, który był wielką porażką. Otrzymał on status projektu niefunkcjonującego i pojawiła się wizja oddania 85% już poniesionych kosztów kwalifikowanych (czyli 148 mln złotych). Aby tego uniknąć należy rozpocząć wydawanie e-dowodów do końca marca 2019 roku. Ministerstwo Cyfryzacji nie może sobie pozwolić na komfort pracy bez presji czasu. 

Trzeba przyznać, że obecne ministerstwo zrobiło już kilka rzeczy, które były do zrobienia "na wczoraj". Nauczyliśmy się już traktować temat e-dowodu jak mrzonki skazanej na porażkę, ale jest w interesie nas wszystkich, aby tym razem się udało. 

Poniżej dokument z koncepcją wdrożenia e-dowodu.

Mcdp-kp 001 Koncepcja Dla E-dowodu - Dokument Glowny v5 by Dziennik Internautów on Scribd