Wczoraj Europejski Ośrodek Badań Jądrowych CERN ogłosił coś naprawdę wielkiego. Eksperymenty prowadzone w budzącym grozę Wielkim Zderzaczu Hadronów przyniosły istotne efekty - potwierdzono istnienie cząsteczki, która może być tzw. bozonem Higgsa (inaczej "boską cząsteczką"). Jest to hipotetyczna cząstka elementarna, która miała istnieć jedynie 10 milisekund po Wielkim Wybuchu.

Czytaj: Wielki Zderzacz Hadronów popracuje dłużej

Naukowcy ogłosili, że nasze postrzeganie świata może się zmienić. Mówiąc ściślej, możemy zyskać potwierdzenie, że niektóre teorie fizyków na temat tego, jak skonstruowana jest rzeczywistość, są czymś więcej niż ludzkim wymysłem. To jest przełom, który jednak różni się od innych przełomów ludzkości tym, że trudno go zrozumieć.

O tym będzie ten tekst. O tym, że nie rozumiemy. Czujecie się rozczarowani? Wybaczcie, taka jest prawda.

Termin "Wielki Wybuch" brzmi dla nas znajomo. Wielu z nas słyszało również o Wielkim Zderzaczu Hadronów, a niejeden człowiek próbował o tych ważnych rzeczach dyskutować przy piwie i nawet czuł się jak ekspert.

Niestety, tak naprawdę większość z nas nie rozumie podstaw tej fizyki, która stoi za odkryciem dokonanym w CERN. Nie myślcie też, że ten artykuł coś Wam wyjaśni. Żaden artykuł w prasie dla "zwykłych ludzi" nie jest w stanie omówić tego przełomu. Ja nie mam zamiaru bezmyślnie przepisywać opinii naukowców i bezczelnie twierdzić, że coś z tego rozumiem. Przykro mi. Jeśli chcecie zrozumieć odkrycie CERN, idźcie studiować fizykę. 

Powyższe słowa mogły Was rozczarować. Pozwólcie, że rozczaruję Was jeszcze bardziej.

Chyba bozon Higgsa i nie wiemy który

Nie ma całkowitej pewności co do tego, czy odkryto bozon Higgsa. Z wypowiedzi naukowców wynika, że odkryto cząstkę, która posiada jego cechy. Ba! Tego typu cząstek może być więcej i nie wiadomo, którą faktycznie odkryto. Jakby tego było mało, już wcześniej odkrywano pewne cząstki potwierdzające te wszystkie skomplikowane teorie. Nie liczcie więc na to, że niebawem odbędzie się wielki naukowy przewrót i rytualne palenie podręczników do fizyki. 

Współcześni naukowcy mają to do siebie, że nie potrafią odkryć nic naprawdę sensacyjnego, nie mają wyobraźni i są świetnymi specjalistami w bardzo zawężonej dziedzinie. Dlatego właśnie to mega-odkrycie jest tak rozczarowujące. Naukowcy przyznają, że coś im się udało, choć nie wiedzą do końca co. Powinniśmy ich szanować. Za tę szczerość, która jest podstawą głębszego poznania (piszę to bez ironii).

Kiedyś było inaczej. W roku 1783 bracia Montgolfier zafundowali lot balonem trzem zwierzętom. Ustalono, że podróż powietrzna nie zrobiła krzywdy tym stworzeniom i było to wielkie odkrycie, serio. Każdy mógł to zrozumieć. Nieco inaczej było już w roku 1901, kiedy przekazano wiadomość przez Ocean Atlantycki z Kanady do Anglii. Wielu ludzi nie rozumiało wówczas jak działa radio (dziś też nie każdy rozumie), ale płynące z tego wynalazku korzyści były oczywiste - można było porozumiewać się na odległość bez użycia kabli.

Lądowanie człowieka na księżycu w roku 1969 też odbyło się przy wsparciu niezrozumiałej dla większości ludzi technologii i fizyki, ale znaczenie tego przełomu rozumieliśmy świetnie.

Teraz upływa druga dekada XXI wieku i zobaczcie, co się porobiło z tą nauką. Grupa ludzi szuka boskiej cząsteczki za pomocą największej maszyny świata, której elementy umieszczone są w tunelu o długości około 27 km, położonym na głębokości od 50 do 175 m pod ziemią. Wczoraj udało im się znaleźć coś, co chyba tą cząsteczką jest... i to jest ogromny przełom, choć naprawdę trudno wytłumaczyć, dlaczego i co to zmienia. Strach pomyśleć, jaka będzie nauka XXII wieku.

Czytaj: Film o Wielkim Zderzaczu Hadronów pułapką na naiwnych