Podczas każdego losowania przypadkowa przynależność do OFE jest udziałem kilkuset tysięcy młodych Polaków (przykładowo w 2007 r. aż 1/3 nowych członków OFE trafiła do nich drogą losowania). Nie jest to jednak najlepsza droga wyboru funduszu, bowiem w losowaniu nie biorą udziału wszystkie fundusze (np. 3 największe fundusze). Mimo to wiele osób poddaje się losowaniu. Często czują one, że nie posiadają dostatecznej wiedzy, by podjąć samodzielną decyzję. Bywa też tak, że przy wyborze kierują się one marką lub... sympatią do agenta OFE.

Przede wszystkim warto pamiętać o tym, że do wielu funduszy można szybko zapisać się online. Brak czasu na spotkanie z przedstawicielem OFE nie jest więc przeszkodą. Poza tym warto skorzystać z internetu aby porównać dane dotyczące funduszy.

Po pierwsze: zobacz, ile do tej pory zarobił fundusz

Wyniki OFE można ocenić na podstawie stóp zwrotu poszczególnych funduszy. Ważne przy tym jest, aby źródła, z których czerpiemy informacje, były wiarygodne. Najbezpieczniej jest korzystać z zestawień przygotowywanych na bazie statystyk Komisji Nadzoru Finansowego.

Patrząc na rezultaty osiągnięte przez OFE należy brać pod uwagę długoterminową stopę zwrotu, ale pamiętać też o tym, że wyniki osiągnięte w danym okresie nie są gwarancją osiągnięcia podobnych rezultatów w przyszłości. Przykładowo, w rekordowym 2006 roku przeciętna stopa zwrotu wyniosła 17%, natomiast w roku bieżącym na razie wszystko wskazuje na to, że OFE zakończą rok na minusie. Wszyscy eksperci mówią zgodnym chórem, że na zyski osiągane przez OFE należy patrzeć w dłuższej perspektywie. W długim okresie czasu należy spodziewać się rocznych stóp zwrotu na poziomie 8-10%.

Po drugie: na koniunkturę giełdową patrz długofalowo

W ostatnich miesiącach media wiele uwagi poświęcają zawirowaniom na rynku akcji i informują o spadku wartości aktywów funduszy emerytalnych. Warto jednak pamiętać, że wahania koniunktury dla osoby dopiero rozpoczynającej swoją karierę zawodową tak naprawdę mają drugorzędne znaczenie. W trakcie kilkudziesięciu lat aktywnej pracy zapewne będzie ona świadkiem wielu zmian w gospodarce.

W dużo gorszym położeniu są emeryci, którzy pierwsze świadczenia z II filaru otrzymają już na początku 2009 roku. Utrzymujące się giełdowe spadki mogą obniżyć świadczenia takich osobom, ponieważ należały one do OFE w najlepszym razie 10 lat i zgromadzone kapitały nie są wystarczająco wysokie, by ich spadek w okresie styczeń-czerwiec 2008 r. o ok. 8% pozostał bez wpływu na wysokość emerytury.

Kolejnym istotnym czynnikiem przy wyborze OFE jest wysokość opłat, jakie pobiera PTE. Na całość ponoszonych przez nas kosztów składa się opłata od składki oraz opłata za zarządzanie. Zdecydowana większość funduszy pobiera opłatę od składki w najwyższej dopuszczalnej przez prawo wysokości 7%. Obowiązujące przepisy prawne stanowią, że w 2014 roku opłata od składek i tak będzie wynosić 3,5%, zatem ewentualna zmiana w tym zakresie kilka lat wcześniej nie przyniesie znaczącej poprawy wysokości świadczeń przyszłych emerytów rozpoczynających dzisiaj pracę.

Z kolei zmiany w wysokości opłat za zarządzanie byłyby już dla przyszłego emeryta znaczące. Jej wysokość w procentach jest procentowo niższa niż opłata od składki - 0,045 proc. w skali roku (lub nieco mniej w funduszach o aktywach powyżej 8 mld zł, a są już takie cztery). Prowizja od składki jest jednak naliczana jednorazowo od każdego wpływu do OFE, a opłata za zarządzanie naliczana jest w ujęciu miesięcznym, od całości oszczędności zgromadzonych w OFE.

W różnego rodzaju rankingach na czoło zestawień wysuwają się często mniejsze fundusze emerytalne osiągające wysokie stopy zwrotu i nie odbiegające kosztami od ofert pozostałych konkurentów. Wysokość posiadanych aktywów w ujęciu kosztów ponoszonych przez wnoszących składki ma znaczenie o tyle, o ile przekracza 8 mld zł – wtedy bowiem opłaty zarządzanie pobierane są w niższej wysokości.

Większa liczba uczestników sprawia również, że zmniejsza się prawdopodobieństwo przejęcia takiego funduszu przez inne towarzystwo i zmiany choćby polityki inwestycyjnej.