30 kwietnia to termin na roczne rozliczenie podatku przez przedsiębiorców, którzy są opodatkowani według skali lub podatkiem liniowym. Dostęp do wielu preferencji w PIT uzależniony jest od formy opodatkowania i to nie tylko samego podatnika, ale także jego małżonka lub dziecka.

Skala najszerszych możliwości

Skala podatkowa (stawka 18% do 85 528 zł i 32% od nadwyżki) to ta forma opodatkowania, która daje przedsiębiorcy najszersze możliwości korzystania z odliczeń i preferencyjnych sposobów rozliczenia. Oczywiście konieczne jest spełnienie wskazanych warunków pozwalających na zastosowanie danego odliczenia lub preferencji, jednak wszystkie są dla nich dostępne. Wypełniając roczne zeznanie (PIT-36) mogą więc w pierwszej kolejności dokonać odliczeń od dochodu.

W katalogu tych odliczeń znajdują się darowizny na cele realizowane przez organizacje pożytku publicznego, na cele kultu religijnego czy krwiodawstwa. Przedsiębiorcy opodatkowani według skali mogą odliczyć od dochodu także wydatki na używanie internetu (w wysokości faktycznie poniesionej i udokumentowanej, nie wyższej jednak niż 760 zł – tzw. ulga internetowa), a także wydatki na cele rehabilitacyjne (tzw. ulga rehabilitacyjna) czy związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Skala podatkowa pozwala także na zmniejszenie dochodu do opodatkowania o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne, a gdy przedsiębiorca inwestuje w nowe technologie, także wydatków związanych z ich zakupem.

Gdy przedsiębiorca opodatkowany według skali zmniejszy dochód o możliwe dla niego odliczenia, może jeszcze zmniejszyć wyliczony podatek. Od podatku odliczy składki na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki), a gdy wychowuje małoletnie dziecko lub uczące się do 25. roku życia (lub bez względu na wiek, jeśli otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną), może skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej. Pozwala ona na odliczenie od podatku kwoty do wysokości 1112,04 zł w skali roku za każde dziecko.

I to nie koniec. Przedsiębiorcy na skali, mogą również rozliczyć się wspólnie z małżonkiem a osoby, które samotnie wychowują dziecko, skorzystają na rozliczeniu się z podatku wspólnie z dzieckiem. Trzeba jednak pamiętać, że preferencyjne sposoby odliczenia zostaną wyłączone, gdy małżonek, dziecko lub sam podatnik osiągnie dochód opodatkowany podatkiem liniowym, kartą podatkową lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (wyjątek to opodatkowanie w tej formie przychodów z prywatnego najmu). Wspólnie z dzieckiem nie rozliczą się także wszystkie te osoby, których dzieci uzyskują swoje dochody. Stanie się tak, gdy dochód dziecka opodatkowany według skali lub tzw. dochód giełdowy (opodatkowany na zasadach określonych w art. 30 b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) przekroczył w roku, za który składane jest zeznanie, 3089 zł.

Ryczałt ewidencjonowany z ograniczeniami

Termin rozliczenia rocznego dla przedsiębiorców na ryczałcie już minął (składają zeznanie do 31 stycznia), jednak wciąż mogą skorzystać z niektórych ulg poprzez złożenie korekty zeznania. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to często niska stawka zastosowana do przychodu (przedsiębiorca nie uwzględnia więc ponoszonych kosztów). Ta forma opodatkowania pozwala na skorzystanie z wszystkich odliczeń przewidzianych w art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (o ile nie zostały one dokonane od dochodów opodatkowanych na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Oznacza to, że przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych może zmniejszyć swój przychód o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne, dokonane darowizny. Skorzysta również z tzw. ulgi internetowej oraz rehabilitacyjnej. Jednak ta forma opodatkowania wyklucza wspólne rozliczenie z małżonkiem albo z dzieckiem osoby samotnej. Nie ma również możliwości na odliczenie wydatków na nabycie nowych technologii. „Ryczałtowcy” nie skorzystają także z ulgi prorodzinnej (czyli możliwości zmniejszenia podatku o 1112,04 zł z tytułu wychowywania każdego dziecka), jeśli obok tej formy opodatkowania nie uzyskują dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych (np. dochody uzyskane z etatu).

Prosta „linia” i pusta „karta”

Opodatkowanie 19-proc. podatkiem liniowym oznacza brak ulg i preferencji. W podobnej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy wybrali kartę podatkową. Jedyną możliwością zmniejszenia podstawy opodatkowania to dla „liniowca” odliczenie zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne. Podatek może on natomiast zmniejszyć o składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Z tej ostatniej, a jednocześnie jedynej możliwości, skorzystają także „kartowicze”. Przedsiębiorcy opodatkowani jedną z tych form skorzystają z możliwych szerszych odliczeń, gdy jednocześnie uzyskiwali dochód opodatkowany według skali lub przychód opodatkowany ryczałtem.

Tekst nie zawiera szczegółowego omówienia warunków, w tym ustawowych limitów odliczeń, lecz ma na celu przedstawienie, z jakich rozwiązań mogą skorzystać przedsiębiorcy z uwzględnieniem wybranej przez nich formy opodatkowania. Poszczególne rozwiązania zostały omówione w innych analizach Tax Care, które można znaleźć w serwisie specjalnym PIT 2012.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Czytaj także: Ulga internetowa jeszcze dostępna, ale sprawdź, czy warto z niej skorzystać