Giganci technologiczni, producenci urządzeń takich jak wearables, smartfony czy asystenci głosowi, gromadzą dane o nas w sposób niewyobrażalny dla służby zdrowia czy instytucji państwowych.

• Dane te obejmują nie tylko nasze zdrowie fizyczne, jak tętno, wzorce snu czy aktywność fizyczna, ale również stan psychiczny, preferencje zakupowe, a nawet nasze nastroje.

• Asystenci głosowi analizują tonację głosu i język, tworząc szczegółowe profile naszych rutyn, relacji czy nawet emocji.

• Z kolei urządzenia noszone na ciele monitorują poziom stresu, kroki oraz aktywność, budując cyfrowy odcisk naszej kondycji fizycznej i psychicznej.

Tak zebrane dane przewyższają wiedzę, którą mogłaby posiadać najbliższa rodzina.

Manipulacja danymi: Od personalizacji usług po narzędzia nadzoru

Gromadzenie danych ma oczywiście swoje zalety - pozwala przecież na personalizację usług. Jednak często odbywa się bez dostatecznego nadzoru.

• Otrzymujemy usługi "szyte na miarę", lecz za cenę rezygnacji z prywatności.

Jak zauważają eksperci Check Point Research, dane te bywają wykorzystywane w celach reklamowych, sprzedawane podmiotom trzecim lub udostępniane rządom bez naszej wiedzy.

Przykładem może być skandal z 2018 roku, kiedy firma Cambridge Analytica pozyskała dane milionów użytkowników Facebooka, wykorzystując je do tworzenia profili psychologicznych oraz kierowania politycznych reklam. Ten przypadek otworzył szeroką dyskusję o granicach wykorzystywania danych, która obejmuje obecnie kwestie bezpieczeństwa narodowego, kampanii wpływu czy szpiegostwa.

Prywatność a różnice kulturowe

Nie wszystkie kraje traktują kwestie prywatności jednakowo. W reżimach autorytarnych priorytetem jest kontrola państwowa, co rodzi uzasadnione obawy przed wykorzystywaniem danych do celów inwigilacji. W demokratycznych państwach natomiast rosną wymagania wobec producentów urządzeń w zakresie transparentności oraz zapewnienia bezpieczeństwa danych.

W ostatnich latach na całym świecie wdrożono szereg regulacji:

• Zakazy urządzeń wysokiego ryzyka: Niektóre kraje zakazały stosowania zagranicznych urządzeń w instytucjach rządowych, obawiając się szpiegostwa.

• Ochrona danych osobowych: Takie regulacje jak europejskie RODO wymagają od firm zgody użytkowników na przetwarzanie danych, jasno określając sposób ich wykorzystania.

• Standardy bezpieczeństwa urządzeń: Kraje wprowadzają wymogi dotyczące podstawowych zabezpieczeń urządzeń, np. zakaz domyślnych haseł.

Choć regulacje te ograniczają zagrożenia, to jednak nie gwarantują pełnego bezpieczeństwa naszych danych. Incydenty związane z naruszeniami prywatności podkreślają pilną potrzebę wzmocnienia tych regulacji, a przede wszystkim podniesienia świadomości konsumentów.

Nasze domy, wypełnione inteligentnymi urządzeniami, mogą stać się niechcianymi centrami inwigilacji.

Aby temu zapobiec, potrzebna jest współpraca rządów, organizacji regulacyjnych i samych konsumentów. Konieczne są również działania prewencyjne, których przykładem jest oprogramowanie Quantum IoT Protect Nano Agent, które pomaga producentom IoT zabezpieczać urządzenia zgodnie z wymogami prywatności i bezpieczeństwa. Tylko dzięki połączeniu tych wszystkich elementów możemy ochronić naszą prywatność w erze Internetu rzeczy (IoT).

Czytaj także: Jak prawidłowo myć zęby szczoteczką soniczną?

Foto: Jakub Zerdzicki, Pexels