Długa droga ku cyfryzacji

W chwili, gdy w 2005 r. powstawał Związek Importerów i Producentów Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego – ZIPSEE Cyfrowa Polska, technologiczny i cyfrowy krajobraz niczym nie przypominał dzisiejszego. Tego samego roku na świat przyszedł YouTube, a nim na rynek trafił pierwszy iPhone, musiało upłynąć jeszcze blisko dwa lata. Polska stawiała wówczas pierwsze kroki na arenie Unii Europejskiej i jasne stało się, że czeka nas wiele pracy, by przyspieszyć nasz rozwój względem zachodu – zarówno gospodarczo, jak i technologicznie. Właśnie na walce o nabranie wiatru w żagle cyfryzacji upłynęło nam ostatnie 15 lat.

Związek powstał, by odpowiedzieć na tę konieczność, dbając o producentów, importerów i dystrybutorów sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zabiegając o budowanie w Polsce prawnego mikroklimatu atrakcyjnego dla przedsiębiorców z branży cyfrowej i nowoczesnych technologii oraz dając im szanse na zrzeszenie w silnej organizacji branżowej. Tym samym Polska miała nadrabiać dystans do naszych zachodnich partnerów i budować swój własny potencjał technologiczny oparty o godnie reprezentowaną przez Związek wzrastającą branżę. Czas pokazał, jak ważna jest organizacja reprezentująca wspólny branżowy interes.

W ciągu ostatnich 15 lat w Polsce i na świecie dokonał się niewyobrażalny postęp. Dziś stojąc u progu rewolucji niesionej przez sieć 5G, otoczeni urządzeniami typu smart, pracujący i uczący się zdalnie Polacy, korzystają z entuzjazmem ze zdobyczy najnowszych technologi. Usługi i produkty oparte o Internet Rzeczy i uczenie maszynowe stanowią dla nas codzienność. Polska cieszy się dziś napływem zewnętrznych inwestycji dokonywanych przez technologicznych gigantów, ale również prężnym rozwojem rodzimych innowacji. Nie byłoby to możliwe bez starań na rzecz budowania sprzyjającego cyfryzacji środowiska regulacyjnego i podnoszenia świadomości społecznej.

Właśnie tym zajmował i zajmuje się Związek Cyfrowa Polska. Ściśle współpracując z branżą, administracją publiczną i angażując się w działalność społeczną, kierujemy Polskę na tor dynamicznego rozwoju, zwracając uwagę na istotne problemy i pomagając w ich rozwiązaniu. Ostatnie 15 lat to niezliczone konsultacje, badania rynkowe i dzielenie się wiedzą oraz problemami branży z przedstawicielami władzy. To również stymulowanie dyskusji i budowanie świadomości społecznej w ramach debat, spotkań z ekspertami i wystąpień w mediach. Wszystko to pozwoliło Polsce nie tylko dogonić zachód, lecz znaleźć się w pozycji, z której możemy aspirować do nadawania kierunku cyfryzacji w całej Unii Europejskiej.

Nie bez przeszkód

Postęp, jaki poczyniła Polska i nasza branża, był jednak okupiony ciężką pracą. Sektor nowoczesnych technologii wymagał wsparcia i reprezentacji w zwalczaniu problemów i patologii rynkowych stojących na drodze rozwoju. W ostatnich latach we współpracy z rządem Związek dążył do uszczelnienia systemu podatkowego. Nasza branża była bowiem szczególnie dotknięta plagą wyłudzeń podatku VAT i aktywnością oszustów, które utrudniały nawiązywanie kontaktów handlowych i odstraszały inwestorów. Uczciwi przedsiębiorcy nękani byli przez organy podatkowe, a wzajemne zaufanie w branży cierpiało. Nagłaśniając problem karuzel VAT-owiskich i reprezentując interes uczciwych przedsiębiorców z branży, Związek brał udział we wdrażaniu odwróconego obciążenia i następnie mechanizmu podzielnej płatności, które przyczyniły się do ograniczenia problemu przestępstw podatkowych w obrocie elektroniką. Nasza branża uzyskała dostęp do dobrowolnego wykorzystywania nowych narzędzi podatkowych jako jedna z pierwszych w kraju.

Cyfrowa Polska stanęła też na wysokości zadania, gdy nad przedsiębiorcami z branży nowoczesnych technologii i ich klientami zbierały się czarne chmury w postaci planów wdrożenia podatku w wysokości 3 proc. od m.in. smartfonów i tabletów. Planowana regulacja groziła poszerzeniem zakresu opłaty reprograficznej i obciążeniem przedsiębiorców oraz konsumentów znacznymi kosztami. Cieszyła się ona poparciem wpływowych środowisk organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Dzięki skutecznej reprezentacji interesów branżowych przez Związek, do wdrożenia podatku nie doszło. Spór o opłatę reprograficzną wywołał medialne poruszenie, a Związek musiał bronić się przed nieuzasadnionymi zarzutami działania na szkodę artystów. Całe szczęście fakty mówiły same za siebie. Cyfrowa Polska od lat wspiera środowiska twórcze w kraju na drodze grantów, programów mecenatu – np. poprzez platformę Patronite.pl – fundowania nagród i organizacji festiwali. Związek działa też na rzecz reformy systemu finansowania pracy artystów, aby odpowiadał on realiom XXI w. i gwarantował godny byt również młodym i niszowym twórcom.

Co na horyzoncie?

Jedno nie ulega wątpliwości, cyfryzacja i postęp technologiczny będą w przyszłości wyłącznie przyspieszać. W tym roku byliśmy świadkami wyznaczenia pierwszego w historii unijnego budżetu cyfrowego, a rynki dostrzegły zyski drzemiące w transformacji cyfrowej. W przygotowaniach do gwałtownego rozwoju całe szczęście nie jesteśmy sami. Związek Cyfrowa Polska działa w ramach europejskiej organizacji branżowej Digital Europe, angażując się w odpowiedzialną cyfryzację nie tylko w kraju, lecz w całej Europie. W ostatnich latach Związek podjął również współpracę z partnerami z państw Grupy Wyszehradzkiej, zawiązując Digital V4 – organizację działającą na rzecz cyfryzacji w naszym regionie Europy. Cyfrowa Polska kooperuje też z organizacjami branżowymi z państw Trójmorza, tworząc Koalicję Cyfrową – CEE Digital Coalition.

W chwili, gdy dysponujemy ugruntowaną pozycją w Europie, a lokalnie cieszymy się głębokimi przemianami w zakresie digitalizacji, Związek dostrzega szansę na realizację ambitnego zadania objęcia cyfryzacyjnego przewodnictwa w UE i gotowy jest wspierać władzę w staraniach w tym zakresie.

Działalność Związku na arenie międzynarodowej nie tylko pozwala nam budować pozycję naszego kraju, ale daje nam również szansę, by czerpać wiedzę o rozwiązaniach i pomysłach realizowanych u naszych partnerów. Przede wszystkim jednak w obliczu rozwoju sztucznej inteligencji, robotyki i związanej z nimi automatyzacji, które na dobre zmienią oblicze rynku pracy, potrzebować będziemy wspólnej wiedzy i doświadczenia oraz ścisłej współpracy. Cyfrowa Polska zadba, abyśmy w kraju uporali się z wyzwaniem nadchodzącej rewolucji. Do wyzwań w kontekście AI należy upewnienie się, że odpowiedzialna legislacja dotrzyma tempa postępowi z poszanowaniem interesu przedsiębiorstw opartych o te technologie, nie zaburzając wzrostu innowacyjnych usług i produktów opratych np. o przetwarzanie danch. Przed nami również zadanie budowania świadomości społecznej na temat zachodzących przemian i poszerzanie kompetencji cyfrowych Polaków i Europejczyków, aby mogli się odnaleźć w nowej rzeczywistości. Cyfrowa Polska będzie działać na obu tych polach, służąc radą prawodawcom i reprezentując głos branży technologicznej.

5G i cyberbezpieczeństwo

Do największych wyzwań nadchodzących lat należy też sprawna implementacja sieci piątej generacji. To zadanie pilne i istotne, ponieważ wydajne wdrożenie 5G zdeterminuje nasz skok gospodarczy i może okazać się kluczowe dla odrabiania strat wywołanych kryzysem panującej pandemii. Przed Cyfrową Polską zadanie dotarcia z wiedzą i ekspertyzą nt. 5G do władz i obywateli. To szczególnie ważne, ponieważ bezcenna dla przemysłu i rozwoju nowych usług technologia wzbudza silne emocje w społeczeństwie i jest obiektem burzliwej dyskusji. Mamy taki obowiązek również w kontekście cyberbezpieczeństwa. Jego znaczenie dla obywateli i ich danych, przedsiębiorstw i całych państw stale rośnie. Choć Polska pochwalić się może zapleczem wybitnych specjalistów w tej dziedzinie, to do rozwiązania nadal pozostaje kwestia braku środków finansowych na rozwój bezpieczeństwa cyfrowego w administracji publicznej oraz upowszechnienia wiedzy na temat jego znaczenia wśród przedsiębiorców i obywateli. Przed nami również zadanie zbudowania ram prawnych dla obowiązków i odpowiedzialności związanych z bezpieczeństwem w sieci oraz wyznaczenie przejrzystych standardów dla stosowanych narzędzi.

Na horyzoncie widzimy również dopełnienie procesu cyfryzacji transmisji radiowej w kraju, nad którym od lat pracuje Związek. Przed nami jednak walka o zachowanie uczciwości wobec konsumentów na rynku odbiorników radiowych oraz wyznaczenie terminu ostatecznego wyłączenia sygnału analogowego.

Rozwój sztucznej inteligencji, obrotu danymi, robotyki, sieci bezprzewodowej i wyrastających z nich technologii składa się na czwartą rewolucję przemysłową. By w pełni wykorzystać jej potencjał oraz prowadzić ten proces w zgodzie przedsiębiorców, obywateli i administracji publicznej, konieczny będzie zjednoczony głos branży cyfrowej. Głos taki stanowi właśnie Cyfrowa Polska, która w nadchodzących latach czuwać będzie nad procesem cyfryzacji naszej gospodarki. Jesteśmy przekonani, że przed nami jeszcze wiele wspólnych sukcesów, ale doskonale zdajemy sobie sprawę z wyzwań, jakie stoją przed nami na drodze cyfryzacji. Pewne jest, że Związek Cyfrowa Polska godnie reprezentując branżę cyfrową i nowoczesnych technologii przy wsparciu administracji publicznej podzielającej nasze cele, działać będzie wciąż na rzecz wydajnej i bezpiecznej cyfryzacji w Polsce i Europie.

Michał Kanownik, prezes Cyfrowej Polski