Dynamiczny wzrost płatności cyfrowych

Rozwój płatności bezgotówkowych w Polsce ma charakter eksponencjalny. W 2005 roku udział transakcji cyfrowych wynosił zaledwie 2% wszystkich płatności detalicznych. Przełomowy moment nastąpił w 2016 roku, kiedy w ten sposób realizowana była już co trzecia transakcja (33%).

Kolejne lata przyniosły systematyczny wzrost:

• 2020 rok: 54% płatności bezgotówkowych
• 2024 rok: 69% płatności bezgotówkowych

Wzrost ten nie byłby możliwy bez rozwoju infrastruktury płatniczej. Liczba terminali płatniczych w Polsce wzrosła z 0,6 mln w 2018 roku do 1,3 mln w 2024 roku. Dzięki temu Polska awansowała z 16. na 7. miejsce w Europie pod względem liczby terminali na 1000 mieszkańców.

Najpopularniejsze metody płatności bezgotówkowych

Analiza preferencji konsumentów pokazuje wyraźne trendy w sposobach płacenia:

• Karty płatnicze: 41% wszystkich transakcji
• Płatności mobilne NFC: 18% (telefony, zegarki, biżuteria)
• Inne metody cyfrowe: 6% (aplikacje płatnicze)
• BLIK: 4% transakcji

Karty płatnicze pozostają najpopularniejszą metodą płatności bezgotówkowej, ale dynamicznie rozwijają się technologie mobilne - mówi Joanna Erdman, prezeska zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Branże liderzy w adopcji płatności cyfrowych

Różne sektory gospodarki w różnym tempie przyjmują nowoczesne metody płatności. Najwyższy odsetek transakcji bezgotówkowych odnotowują:

• Sklepy z obuwiem i odzieżą: 72% transakcji
• Drogerie i apteki: 71% transakcji
• Sklepy z AGD/RTV, meblami i materiałami budowlanymi: 70% transakcji

Największe zmiany w sektorach tradycyjnie “gotówkowych”

Szczególnie imponujące są zmiany w branżach, które historycznie opierały się na płatnościach gotówkowych. Na przestrzeni ostatnich lat odnotowano znaczące wzrosty:

Opłaty za parkowanie i autostrady

• 2018 rok: 10% płatności bezgotówkowych
• 2024 rok: 51% płatności bezgotówkowych
• Wzrost o 42 punkty procentowe

Automaty sprzedażowe

• 2018 rok: 31% płatności bezgotówkowych
• 2024 rok: 69% płatności bezgotówkowych
• Wzrost o 39 punktów procentowych

Komunikacja publiczna i taxi

• 2018 rok: 9% płatności bezgotówkowych
• 2024 rok: 41% płatności bezgotówkowych
• Wzrost o 33 punkty procentowe

Korzyści dla konsumentów i przedsiębiorców

Rozwój płatności bezgotówkowych przynosi korzyści wszystkim stronom transakcji. Dla konsumentów oznacza to większą wygodę, bezpieczeństwo i szybkość płacenia. Przedsiębiorcy, szczególnie z sektora MŚP, zyskują narzędzie wspierające rozwój biznesu i poprawę obsługi klientów.

Polski rynek płatności bezgotówkowych rozwija się dynamicznie i może być inspirującym przykładem skutecznej cyfryzacji - podkreśla Olga Kozierowska, prezeska Fundacji WłączeniPlus.

Pozycja Polski na tle Europy

Polska skutecznie realizuje transformację cyfrową w sektorze płatności, co zostało docenione na arenie międzynarodowej. Awans z 16. na 7. miejsce w Europie pod względem dostępności terminali płatniczych to dowód systematycznej pracy nad modernizacją infrastruktury finansowej.

Zagrożenia i wyzwania płatności bezgotówkowych

Mimo licznych korzyści, rozwój płatności cyfrowych niesie ze sobą również pewne zagrożenia, o których warto pamiętać. Jednym z głównych problemów jest cyberbezpieczeństwo. Wzrost liczby transakcji elektronicznych oznacza większe ryzyko ataków hakerskich, kradzieży danych osobowych i finansowych oszustw. Szczególnie narażeni są seniorzy i osoby mniej zaznajomione z nowymi technologiami, które mogą paść ofiarą phishingu czy skimmingu.

Innym istotnym wyzwaniem jest wykluczenie cyfrowe części społeczeństwa. Osoby starsze, o niskich dochodach lub mieszkające w mniejszych miejscowościach mogą mieć ograniczony dostęp do nowoczesnych metod płatności. Całkowita rezygnacja z gotówki mogłaby pogłębić nierówności społeczne i utrudnić dostęp do podstawowych usług tym grupom.

Należy również zwrócić uwagę na kwestie prywatności i kontroli finansowej. Płatności elektroniczne pozostawiają cyfrowy ślad, co może budzić obawy o prywatność i umożliwia śledzenie nawyków konsumenckich. Ponadto, awarie systemów płatniczych czy problemy z infrastrukturą internetową mogą czasowo uniemożliwić dokonywanie transakcji, co podkreśla wagę utrzymania alternatywnych metod płatności.

Podsumowanie - najważniejsze fakty do zapamiętania

Jaki jest aktualny udział płatności bezgotówkowych w Polsce?

W 2024 roku 69% wszystkich transakcji detalicznych w Polsce to płatności bezgotówkowe, co oznacza, że prawie 7 na 10 zakupów realizowanych jest bez użycia gotówki.

Która metoda płatności bezgotówkowej jest najpopularniejsza?

Karty płatnicze dominują z udziałem 41% wszystkich transakcji, następnie płatności mobilne NFC (18%), BLIK (4%) i inne metody cyfrowe (6%).

W jakich branżach płatności bezgotówkowe są najpopularniejsze?

Liderami są sklepy z obuwiem i odzieżą (72%), drogerie i apteki (71%) oraz sklepy z AGD/RTV i meblami (70%).

Jakie zmiany zaszły w “gotówkowych” branżach?

Największy wzrost odnotowano w opłatach za parkowanie i autostrady (wzrost o 42 pp. do 51%), automatach sprzedażowych (wzrost o 39 pp. do 69%) i komunikacji publicznej (wzrost o 33 pp. do 41%).

Jaka jest pozycja Polski w Europie pod względem infrastruktury płatniczej?

Polska zajmuje 7. miejsce w Europie pod względem liczby terminali płatniczych na 1000 mieszkańców, awansując z 16. pozycji dzięki zwiększeniu liczby terminali z 0,6 mln do 1,3 mln w latach 2018–2024.

Czytaj także: 

• Płatności odroczone dla biznesu

Foto: Freepik