Kwestia przepisów regulujących zbiórki publiczne była wielokrotnie poruszana w Dzienniku Internautów. Żyjemy przecież w czasach crowdfundingu i zbiórek pieniędzy przez SMS, a zasady prowadzenia zbiórek w Polsce ciągle reguluje ustawa z 1933 roku (sic!).

Konieczność znowelizowania przepisów dostrzeżono w czerwcu ubiegłego roku, choć pierwsze propozycje były niefortunne. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji (MAC) chciało jakoś uregulować zbiórki internetowe, ale pojawiła się groźba nadmiernej regulacji. Wreszcie ministerstwo wybrało nieco inne podejście do problemu - rezygnację z regulowania zbiórek elektronicznych i mniej regulacji dla zwykłych zbiórek.

Zgłoszenie zamiast pozwolenia

Dziś Kancelaria Premiera poinformowała o przyjęciu przez rząd projektu ustawy wypracowanego w MAC. Będzie ona wprowadzać szereg istotnych nowości.

• Za zbiórkę publiczną będzie uznawana wyłącznie zbiórka pieniędzy "do puszek" lub ofiar w naturze. Będzie więc jasne, że zbiórki elektroniczne (SMS-owe, internetowe) nie podlegają przepisom o zbiórkach publicznych. Jest to logiczne rozróżnienie, gdyż zbiórki elektroniczne można łatwiej kontrolować.
• Zbiórki nie będą wymagać pozwolenia. Zamiast tego wystarczy zgłosić zbiórkę, a informacja o niej zostanie opublikowana na specjalnej stronie prowadzonej przez ministra administracji i cyfryzacji. Zgłoszenia zbiórki będzie można dokonać online. 
• Sprawozdania zbiórek będą obejmować sprawozdanie z przeprowadzonej zbiórki (z informacją o zebranych środkach/darach) oraz sprawozdanie z rozdysponowania środków.  
• Zarówno zgłoszenia, jak i sprawozdania będą dostępne w internecie przez 3 lata od daty ich zamieszczenia. Każdy będzie mógł uzyskać informacje o zbiórce, zebranej kwocie i rozdysponowaniu darów lub datków.

Rząd ocenia, że nowa ustawa może przynieść nawet 3 mln zł oszczędności rocznie dla organizatorów zbiórek. Wszystko dzięki tańszej komunikacji elektronicznej, zniesieniu obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki w prasie i zniesieniu opłaty skarbowej za złożenie wniosku o pozwolenie.

Nowelizacja prawa sprzed 80 lat

Jak wspomniano wyżej, obecna ustawa o zbiórkach publicznych pochodzi z roku 1933. Tak archaiczna ustawa teoretycznie nie regulowała zbiórek elektronicznych, ale nie istniała co do tego pewność prawna. Problemy z tego powodu miał m.in. portal historyczny Histmag.org, któremu zarzucono prowadzenie zbiórki publicznej bez pozwolenia. Histmag dzięki pomocy prawników wybronił się, ale niesmak pozostał. 

Czytaj także: Jak crowdfunding uratował naukowe fotosafari